Ý tưởng thành lập Ngân hàng xây dựng Việt Nam (Buildbank) xuất hiện từ đầu năm 2012 khi Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (Vnrea) đề xuất và được Bộ Xây dựng ủng hộ, và cho là cần thiết. 

Tuy nhiên, ý tưởng này đã không nhận được sự đồng tình từ phía NHNN. Khi đó, quan điểm của Thống đốc Nguyễn Văn Bình là không cần thiết phải có Buildbank chuyên biệt trong lĩnh vực xây dựng, bất động sản bởi lẽ Việt Nam đã có 37 ngân hàng thương mại và đều huy động và cho vay lĩnh vực bất động sản.

Từ đó đến nay, thông tin về việc thành lập ngân hàng này dường như không xuất hiện trên các phương tiện truyền thông. Đến nay, sau một năm im hơi lặng tiếng, rất bất ngờ khi đại diện phía Vnrea lại tiết lộ thông tin về việc ra mắt Buildbank trong chương trình sự kiện kỷ niệm 10 năm thành thành lập Hiệp hội từ 23-25/5 tại Tp.HCM.

Vỏ bọc Trustbank

Tuy chưa công bố chính thức (dự kiến ngày 24/5 trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 10 năm, Vnrea sẽ công bố chính thức ra mắt Buildbank –PV), tuy nhiên, Buildbank dường như đã được định hình qua vỏ bọc là Ngân hàng TMCP Đại Tín (Trustbank), và cũng là một trong 9 ngân hàng phải tái cấu trúc.

Trustbank đi lên từ Ngân hàng TMCP nông thôn Rạch Kiến, đến 2010 ngân hàng này đã có vốn điều lệ 3000 tỷ, tính đến 28/2/2013 Trustbank có 544 cổ đông, trong đó có 5 cổ đông pháp nhân gồm 3 cổ đông khối văn phòng nhà nước, 1 cổ đông tổ chức tín dụng là Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn (Agribank), 1 DN nhà nước là công ty lương thực Long An.

Vấn đề tái cấu trúc của Trustbank rất được dư luận quan tâm khi định hướng và kế hoạch dường như rất khớp với ý tưởng trở thành Buildbank mà Vnrea đề xuất. Tập đoàn Thiên Thanh chuyên về lĩnh vực xây dựng khi nắm giữ 9,67% trong kế hoạch bán 84,04% cổ phần của cổ đông cũ của Trustbank cho Thiên Thanh và 20 cổ đông cá nhân khác, để thu về 4.500 tỷ. Đến nay, danh tính 20 cổ đông cá nhân này được cho là đang sở hữu 74,37% vẫn còn bí ẩn.

Buildbank dần thoát khỏi vỏ bọc Trustbank khi tại ĐHCĐ bất thường của Trustbank ngày 7/2 vừa qua đã có một loạt các Nghị quyết, trong đó đáng chú ý là thay hoàn toàn HĐQT cũ.

 Những biến động tại Trustbank cho thấy sự hiện diện của Vnrea ngày càng rõ nét hơn khi ông Phan Thành Mai được bầu vào thành viên HĐQT, và hiện là Phó TGĐ Trustbank, ông Mai đồng thời cũng là Tổng thư ký của VNrea. Bên cạnh đó ông Phạm Công Danh cũng nằm trong danh sách HĐQT mới của Trustbank, ông Phạm Công Danh đồng thời là Tổng Giám đốc của Tập đoàn Thiên Thanh.

Dư luận có nhiều dự đoán rằng, hiện nay Trustbank chỉ là cái vỏ bọc, còn bên trong ngân hàng này hoàn toàn đã được thay máu, và ngân hàng này sẽ “hóa thành” Buildbank trong nay mai. Điều đó thể hiện rõ nhất khi Vnrea sẽ công bố ra mắt chính thức Buildbank và ngày mai 24/5.

Một điểm chú ý khác đó là Trustbank lại là cổ đông lớn của Công ty Cổ phần Vạn Phát Hưng (VPH) một DN lớn về đầu tư bất động sản tại Tp.HCM, hiện ông Phạm Công Danh đang là người đại diện sở hữu trên 1,6 triệu cổ phần VPH. Điều này cho thấy mối liên hệ với nhóm “Đại gia” BĐS của Trustbank ngày càng lộ diện.

Lộ diện Buildbank và những thông điệp mới từ Vnrea

Sự lộ diện của Buildbank chính thức bắt đầu buổi họp báo của Vnrea ngày 16/5 về chương trình sự kiện 10 năm thành lập của đơn vị này. Trong đó, Thiên Thanh và Trustbank là 2 đơn vị tài trợ kim cương.

Theo ông Phan Thành Mai, để đảm bảo tính thời sự, thông tin cụ thể liên quan đến việc thành lập ngân hàng Buildbank sẽ được chính thức công bố tại buổi họp báo ngày 24/5.

Buổi họp báo về lễ kỷ niệm 10 năm của Hiệp hội bất động sản Việt Nam 

có nhắc tới sự ra đời của BuilBank

Bên cạnh đó, trong chuỗi sự kiện về 10 năm thành lập của Vnrea, trong bản tài liệu mà ông Phan Thành Mai, Tổng thư ký VNrea đại diện cho Vnrea nói tới chủ đề “Liên kết ngân hàng, tài chính – Giải phóng tồn kho từ Nghị quyết 02”, ông Mai thể hiện quan điểm “các Ngân hàng tại Thông tư 11/2013/TT-NHNN cần sự phối hợp của các ngân hàng khác trong việc đồng tài trợ, dịch vụ bảo lãnh dự thầu, bào lãnh thanh toán cho “Người bán”, đặc biệt các Ngân hàng có kinh nghiệm và chuyên môn sâu trong lĩnh vực nhà ở, VLXD…”

Ngân hàng tại Thông tư 11 được nhắc tới là 5 ngân hàng thương mại nhà nước gồm AgriBank, VietinBank, BIDV, Vietcombank và Ngân hàng phát triển nhà ĐBSCL, còn Ngân hàng có kinh nghiệm chuyên môn sâu về nhà ở, xây dựng phải chăng ông Mai đề cập ở đây chính là Buildbank, bởi hiện nay Việt Nam chưa có ngân hàng chuyên môn nào trong lĩnh vực này.

Đáng chú ý hơn khi ông Mai kiến nghị cần khuyến khích các ngân hàng thương mại cùng tham gia trong chuỗi các Nhà xuất phát từ Gói 30.000 tỷ.

Đến nay ai là người thực thụ sở hữu Trustbank đang dần “biến thành” Buildbank vẫn còn là ẩn số, tuy nhiên, sự lộ diện của nó cần dần rõ nét hơn khi mục đích, cũng như thông điệp từ Vnrea về ngân hàng này đã rõ hơn, và hoài nghi về một thế lực trong ngành này thực sự mới là cổ đông chính ở Trustbank là có cơ sở.

Thành Hưng