Một nghiên cứu công phu của ĐH Cambridge cho thấy lượng thông tin cá nhân mà phần mềm máy tính thu thập được bằng cách theo dõi tài khoản Facebook ngày càng nhiều.

Những phần mềm kiểu ấy có thể hé lộ những thông tin cá nhân ít người muốn công bố như thiên hướng tình dục, có dùng chất gây nghiện không, thậm chí cả việc bố mẹ có ly hôn khi còn nhỏ không.

Trong nghiên cứu lớn nhất từng được tiến hành về chủ đề này, các nhà khoa học thuộc nhóm khảo sát tâm lý (psychometric) của ĐH Cambridge cùng một trong tâm nghiên cứu do Microsoft tài trợ đã phân tích dữ liệu của 58.000 người dùng Facebook để phán đoán đặc điểm và các thông tin không nằm trong phần mô tả sơ lược (profile).

Thuật toán của nhóm phán đoán chính xác xu hướng tình dục của nam giới đến 88%, chủng tộc 95% và 80% đối với tôn giáo và khuynh hướng chính trị. Đặc điểm tính cách và khả năng kiềm chế cảm xúc chính xác từ 62% đến 75%.

Facebook từ chối bình luận về thông tin trên.

Nghiên cứu này càng khiến người ta quan ngại chuyện dùng dữ liệu từ xã hội để khai thác các thông tin nhạy cảm, dù cho mọi người có cố giữ bí mật tới đâu.

Ví dụ như chưa tới 5% số người được dự đoán là đồng tính nam (gay) kết nối tài khoản của mình tới một nhóm “bóng lộ”.

Michal Kosinksi, một trong những tác giả của báo cáo kể trên, cho biết phương pháp phân tích của ĐH Cambridge có thể dễ dàng bị các công ty bắt chước nhằm phán đoán các nét tính cách người ta không muốn chia sẻ, như xu hướng tình dục hay quan điểm chính trị.

“Chúng tôi sử dụng các phương pháp rất đơn giản và chung chung. Các công ty internet và công ty marketing có thể dành nhiều thời gian và nguồn lực hơn, nên chắc sẽ có kết quả chính xác hơn.”

Tuần trước, EU vừa điều chỉnh một dự thảo luật nhằm cải cách triệt để các quy định về bảo mật dữ liệu cá nhân.

Động thái này cho thấy các chính phủ vẫn ngại không muốn ngăn chặn các công ty internet do sợ ảnh hưởng tăng trưởng. Bên cạnh đó, cũng không thể bỏ qua chiến dịch vận động hành lang mạnh mẽ từ các công ty công nghệ lớn như Facebook và Google.

Dữ liệu cá nhân hiện đã trở thành một ngành kinh doanh béo bở.

Công ty bán lẻ trực tuyến Wonga của Anh hiện chỉ mất vài giây để quyết định hạn mức tín dụng của một người dùng nhờ tập hợp hàng ngàn mẩu thông tin khác nhau của người đó, kể cả thông tin trên profile Facebook.

Tháng này chuỗi siêu thị Tesco bắt đầu dùng lịch sử mua hàng của khách để bán quảng cáo trực tuyến nhắm trực tiếp đến người dùng.

Báo cáo trên cũng hé lộ nhiều mối tương quan không ngờ tới, ví dụ như ai thích khoai rán xoắn kiểu Pháp (curly fries) thường có chỉ số IQ cao hơn.

Tuy vậy, ông Kosinski nói không muốn lấy kết quả nghiên cứu này để hạn chế người ta chia sẻ qua mạng:

“Tôi không muốn khuyến khích mọi người quay lưng lại với công nghệ, trong một chừng mực nào đó thì đã có quá nhiều thông tin về bạn trên mạng internet rồi. Tôi nghĩ nên tăng tiêu chuẩn bảo mật thông tin và người tiêu dùng nên gây áp lực bằng cách dùng dịch vụ của hãng nào bảo vệ thông tin cá nhân của bạn tốt nhất.”

Minh Tuấn