Tạp chí nổi tiếng The Economist vừa đăng tải  bài viết nhận định về hệ thống ngân hàng Việt Nam.
 

Ở Việt Nam, việc bắt giữ cựu lãnh đạo ngân hàng đã không còn là điều gì quá xa lạ. Ngày 23/1, ông Phạm Thanh Tân, nguyên Tổng giám đốc của Agribank bị bắt. Ông Tân là vị lãnh đạo cấp cao thứ 5 của Agribank bị bắt. 4 người trước đó đều bị buộc tội biển thủ với tổng số tiền bị biển thủ lên tới 7 triệu USD. 

 

Quay trở lại hồi tháng 8, vụ việc bắt giữ ông Nguyễn Đức Kiên – Nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng sáng lập Ngân hàng ACB – khiến thị trường chứng khoán giảm sâu và ảnh hưởng mạnh đến hệ thống ngân hàng. 6 tháng sau, vụ việc bắt giữ ông Tân không gây nên phản ứng mạnh mẽ trên thị trường. 

 

Cách đây 5 năm, Việt Nam được nhận định là con hổ châu Á hấp dẫn nhất. Tuy nhiên, trong một vài năm trở lại đây, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế bị chậm lại. Nợ xấu của các doanh nghiệp nhà nước cùng với bong bóng bất động sản vỡ tung khiến nền kinh tế yếu ớt và hệ thống ngân hàng rơi vào đống hỗn độn. Rất nhiều ngân hàng gặp rắc rối vì đã cho vay một cách thiếu thận trọng trong thời gian trước. Nhiều sếp ngân hàng bị bắt với tội danh yếu kém trong quản lý. Trường hợp của ông Tân, vị lãnh đạo này bị buộc tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. 

 

Không chỉ riêng trong lĩnh vực ngân hàng, động thái thắt chặt tín dụng khiến số doanh nghiệp bị phá sản trong vòng 2 năm qua tăng lên mức cao kỷ lục. Như những gì  Jonathan Pincus, chuyên gia kinh tế đang hoạt động tại TPHCM đã lập luận, cuộc khủng hoảng của hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục kìm hãm đà tăng trưởng của nền kinh tế thêm một thời gian dài, trừ khi nó được giải quyết triệt để. 

 

Năm ngoái, NHNN nâng tỷ lệ nợ xấu ước tính lên 8,8% - mức cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, rất nhiều chuyên gia thừa nhận rằng con số thực tế cao hơn nhiều. Standard Chartered đưa ra con số 15 – 20%.  

 

NHNN cũng đã cố gắng thu hẹp qui mô của khu vực ngân hàng. 9 ngân hàng bị đánh giá là yếu kém và được khuyến khích sáp nhập với ngân hàng khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, Việt Nam cần những động thái mạnh mẽ và quyết liệt hơn nữa. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 40 ngân hàng nội địa và nhiều chuyên gia cho rằng 25 là con số hợp lý. 

 

NHNN cũng hi vọng có thể cải thiện chất lượng các ngân hàng bằng cách bơm vốn từ nước ngoài. Quá trình này cũng đã đạt được một số thành công, đặc biệt là với các đối tác Nhật Bản. Các ngân hàng Nhật Bản đã tận dụng lợi thế đồng yên mạnh để mua lại cổ phần của các ngân hàng Việt Nam với giá khá rẻ đồng thời đa dạng hóa danh mục tại châu Á. 

 

Thu Hương