Giao dịch “bán kỳ hạn” giảm mạnh trong tháng 6

Lãi suất tín phiếu giảm mạnh trong thời gian qua là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc tín phiếu trở nên kém hấp dẫn so với trái phiếu chính phủ (TPCP).

Tại thời điểm phát hành tín phiếu lần đầu tiên vào ngày 15/3/2012, lãi suất tín phiếu các kỳ hạn 28, 91 và 182 ngày lần lượt là 11,5%, 12% và 12,5%/năm. Mức lãi suất này hấp dẫn hơn rất nhiều so với thời điểm ngày 03/6 (lãi suất của các kỳ hạn này lần lượt là 3,8%, 5,7% và 7,45%/năm).

Tổng lượng tín phiếu trúng thầu trong tháng 6 chỉ đạt 3.059 tỷ đồng, giảm rất mạnh so với các tháng trước đó (khối lượng trúng thầu các tháng 3, 4 và 5 lần lượt là 29.140 tỷ, 51.343 tỷ và 23.942 tỷ đồng). Thậm chí trong 2 tuần cuối tháng 6, Sở Giao dịch NHNN không huy động thêm được tín phiếu do lãi suất không còn hấp dẫn đối với nhà đầu tư. Trong khi đó, khối lượng tín phiếu đáo hạn trong tháng 6 là 14.198 tỷ đồng. Trạng thái ròng từ nghiệp vụ “Bán kỳ hạn” là 11.139 tỷ đồng. Tính tới thời điểm ngày 30/6, tổng khối lượng tín phiếu NHNN bán ra là 107.842 tỷ đồng và lượng tín phiếu đáo hạn là 49.693 tỷ đồng.

Giao dịch “Mua kỳ hạn” cũng giảm mạnh

Khác so với thời điểm đầu năm khi NHNN liên tục bơm tiền qua thị trường mở thông qua nghiệp vụ “mua kỳ hạn” nhằm hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng yếu kém, giao dịch trong 3 tháng gần đây sụt giảm mạnh do vốn khả dụng của các ngân hàng được cải thiện.

Cụ thể, trong quý I, NHNN đã bơm tổng cộng hơn 284.000 tỷ đồng, tuy nhiên, trong quý II , lượng tiền NHNN bơm ra thông qua nghiệp vụ này chỉ vỏn vẹn 21.048 tỷ đồng. Thậm chí trong tháng 6, khối lượng trúng thầu xuống mức thấp nhất kể từ đầu năm, chỉ đạt 5.479 tỷ đồng, trong khi khối lượng đáo hạn là 5.926 tỷ đồng.
116.517 tỷ đồng là lượng tiền NHNN “hút” qua thị thị trường mở 6 tháng đầu

Trong 6 tháng đầu năm, tổng lượng tiền NHNN “hút về” qua thị trường mở rất lớn, lên đến 116.517 tỷ đồng. Cụ thể:

i) Với nghiệp vụ “mua kỳ hạn”, tổng khối lượng trúng thầu 6 tháng đầu năm đạt 305.070 tỷ đồng. Tổng khối lượng đáo hạn là 363.438 tỷ đồng. Thông qua nghiệp vụ này, NHNN đã “hút” tổng cộng 58.368 tỷ đồng.

ii) Với nghiệp vụ “bán kỳ hạn”, tổng khối lượng trúng thầu 6 tháng đầu năm đạt 107.842 tỷ đồng, tổng khối lượng đáo hạn là 49.693 tỷ đồng. NHNN đã “hút” thông qua nghiệp vụ này tổng cộng 58.149 tỷ đồng.

Tuy nhiên, lượng tiền khổng lồ NHNN “hút” về trong 6 tháng đầu năm không phải từ nguyên nhân thanh khoản đã cải thiện mà là do trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến cuối tháng 5, NHNN liên tiếp tung tiền ra mua ngoại tệ. Tại Hội nghị tổng kết công tác 6 tháng của ngành Kế hoạch và Đầu tư từ ngân sách nhà nước 3 năm 2012 – 2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng khẳng định dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã tăng lên đáng kể ước đạt khoảng 10 tuần nhập khẩu và có thể đạt chuẩn 12 tuần nhập khẩu vào cuối năm nay.
Dư địa chính sách tiền tệ không còn nhiều

Sau 5 lần điều chỉnh giảm lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với các ngân hàng và 4 lần điều chỉnh giảm trần lãi suất huy động, NHNN cũng ban hành Thông tư số 14/2012/TT-NHNN quy định lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng trở lên cộng (+) 3%/năm… tuy nhiên doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận vốn và tình trạng đình đốn sản xuất vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện rõ rệt. Có thể nói, dư địa của chính sách tiền tệ không còn nhiều và khả năng cần phải có chính sách tài khóa phối hợp mạnh mẽ hơn nữa để vực nền kinh tế.