TBNH đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Trí Hiếu – chuyên gia tài chính ngân hàng xung quanh vấn đề này.

NHNN vừa giảm trần lãi suất huy động xuống thêm 2%, điều này liệu có bất ngờ không thưa ông?

Ít người dám nghĩ NHNN có thể giảm trần lãi suất ngay một lúc xuống 2%. Vì NHNN đã tuyên bố, theo lộ trình nếu lạm phát tiếp tục giảm tốc thì mỗi quý sẽ giảm lãi suất thêm 1% và đến cuối năm trần lãi suất mới về mức 9%, từ đây đến cuối năm còn 6 tháng nữa mà lãi suất đã giảm đến mức nhiều người mong đợi. Theo tôi, đây là một quyết định khá mạnh và gây bất ngờ trong giới tài chính.

Theo ông, tác động của nó đối với nền kinh tế sẽ như thế nào?

Quyết định này của NHNN là một phương án tích cực để đẩy trần lãi suất xuống, khi đó lãi suất cho vay sẽ giảm theo. Đặc biệt là đối với khối doanh nghiệp đã trông đợi giảm lãi suất từ lâu để giúp họ giảm chi phí vốn, từ đó kỳ vọng tiếp tục giảm giá hàng hóa, góp phần tác động tới cầu hàng hóa để giảm hàng tồn kho. Việc giảm lãi suất đang rất có lợi cho những doanh nghiệp đang vay được vốn, có quan hệ tốt với ngân hàng, nếu hợp đồng vay cho phép điều chỉnh lãi suất. Nhưng số doanh nghiệp đang được vay và có khả năng vay so với số doanh nghiệp không được vay là ít, làm sao để giải tỏa ách tắc ở vấn đề này là điều không dễ khi nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được các điều kiện vay vốn của ngân hàng.

Lãi suất cho vay khoảng 13%/năm đối các doanh nghiệp hiện vẫn còn cao, điều này đúng, không những ở Việt Nam mà ngay cả những nước có thị trường ổn định cao, lợi nhuận tốt như ở Mỹ. Về lâu dài lãi suất cần phải giảm thêm nữa để lãi suất huy động là 7% và lãi suất cho vay là 10%/năm và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) chỉ ở mức 5%. Nhiều dự đoán đã cho rằng lạm phát kỳ vọng năm 2012 không quá 7-8% và trong tình hình giảm cầu hiện nay khiến cho CPI đang giảm tốc và nhiều người dự đoán CPI có thể là 5% và khi đó kéo dần lãi suất xuống để đạt mức 7% vào cuối năm là có thể xảy ra.

Nhiều quan điểm lo ngại rằng lãi suất giảm thì tiền sẽ lại chạy khỏi ngân hàng vào các kênh đầu tư khác, thưa ông?

Việc giảm lãi suất khi người dân vẫn coi tiền gửi tiết kiệm ngân hàng là một kênh đầu tư sinh lợi thì đây cũng là một rủi ro. Vì lãi suất giảm sẽ có người rút tiền ra để mua chứng khoán, vàng, ngoại tệ, bất động sản… Nhưng thật sự thì trong tất cả các kênh đầu tư sinh lời tại Việt Nam hiện nay, ngoài tiền gửi tiết kiệm ngân hàng, đầu tư vào các kênh khác độ rủi ro của nó rất lớn. Đơn cử như vấn đề rủi ro giá vàng, bất động sản đã thấy rõ ràng, còn chứng khoán thì mới phục hồi được vài tháng nay, do tính ổn định của thị trường chứng khoán là chưa chắc chắn, còn kỳ vọng ngoại tệ tăng giá đột biến là khó khả thi. Như vậy, mặc dù lãi suất có giảm xuống sâu hơn nữa thì sự an toàn khi gửi tiền tiết kiệm tại các ngân hàng vẫn cao hơn các lĩnh vực đầu tư khác. Bên cạnh đó, tiền chuyển dịch sang các lĩnh vực khác không phải là tiêu cực vì các lĩnh vực này cũng cần những đồng vốn để tạo tính thanh khoản cho thị trường chứ không nên tập trung tất cả các nguồn vốn vào ngân hàng.

Cho nên cũng không quá lo lãi suất giảm, tiền rút khỏi ngân hàng thì ngân hàng sẽ thiếu thanh khoản. Vì ngân hàng có chức năng tạo tiền thông qua bút toán, từ nguồn tiền gửi của khách hàng, ngân hàng cho vay lại khách hàng khác và khách hàng này kinh doanh lại gửi vào ngân hàng bằng hình thức tiền gửi thanh toán… từ đó tăng cung tiền trong nền kinh tế. Chính vì khả năng tạo tiền mà các ngân hàng tự tạo khả năng thanh khoản cho mình. Dân chúng và doanh nghiệp luôn luôn cần ngân hàng trong vấn đề thanh toán, vì vậy có khả năng một bộ phận tiền gửi trong ngân hàng sẽ chảy ra nhưng cuối cùng vẫn sẽ trở về ngân hàng thông qua hoạt động thanh toán và tiền gửi tại ngân hàng của các doanh nghiệp và người dân.

Hiện nay, NHNN đã dỡ bỏ trần lãi suất cho kỳ hạn trên 12 tháng, theo ông đến lúc nào nên dỡ toàn bộ trần lãi suất?

Theo tôi, khi thị trường vốn dần ổn định, và với những biện pháp hiện tại thì khoảng đến quý IV/2012 thì lãi suất sẽ được trả về cho thị trường, với điều kiện lạm phát được kiểm soát. Lạm phát hiện tại không phải chỉ do chính sách tiền tệ, tài khóa mà do cầu trên thị trường thấp đẩy lượng hàng tồn kho cao, tạo điều kiện cho CPI giảm tốc. Nếu ổn định được giá cả đến cuối năm thì việc dỡ trần lãi suất là hoàn toàn có thể.

Hiện nay, dù NHNN đã dỡ bỏ trần lãi suất cho kỳ hạn trên 12 tháng, nhưng có những ngân hàng chào mức lãi suất sau 12 tháng chỉ trên 10%/năm một chút, thậm chí có ngân hàng lãi suất từ 12 tháng chỉ còn 8% khiến cho độ chênh lệch giữa ngắn hạn và trung, dài hạn không nhiều, vì lãi suất ngắn hạn hiện vẫn rất cao mà đáng lẽ nó phải ở mức thấp hơn để tạo độ chênh giữa lãi suất ngắn hạn và dài hạn. Điều này là do kỳ vọng của người gửi tiền và người nhận tiền gửi (ngân hàng) trong tương lai lãi suất sẽ tiếp tục giảm, thành ra cả hai bên người gửi lẫn người nhận tiền gửi cũng đang dò thị trường, nên người nhận tiền gửi cũng không chào mời một mức lãi suất cao nữa.

Theo Linh Lan
Thời báo ngân hàng

http://cafef.vn/20120614084322700CA34/go-kho-cho-thi-truong.chn

• "Chúa đảo" Đào Hồng Tuyển: Đã chuẩn bị sẵn 20.000 tỷ tiền mặt đầu tư Siêu dự án tại TPHCM   (2017-03-29 07:32:03)
• TPHCM sẽ xây cầu Cát Lái và Bình Khánh để thay phà   (2016-09-01 03:39:28)
• Thủ tướng đồng ý cho xây cầu Cát Lái nối TP HCM với Đồng Nai   (2016-08-05 20:44:34)
• Đề xuất làm tuyến đường huyết mạch của huyện Cần Giờ trị giá 2.100 tỷ đồng A- A A+ ‹Đọc› Thích tắt quảng cáo hãy nhấn nút UBND TP.HCM cho biết Công ty Cổ phần Đô thị du lịch Cần Giờ đã có đề nghị được thực hiện dự án nâng cấp đường Rừng Sác bằng hình thức xây dựng – chuyển giao (BT).   (2016-01-05 06:56:40)
• Ngày 29/5: Giá USD ngân hàng lại tăng mạnh   (2014-05-30 09:06:19)
• Thị trường ngoại tệ có xu hướng dư cung   (2014-05-29 11:27:05)
• Vẫn còn các khoản vay lãi suất trên 15%   (2014-05-29 09:31:53)
• Quá chậm trễ   (2014-04-08 08:27:42)
• Sacombank chính thức có 20 Phó Tổng giám đốc   (2014-04-04 09:35:17)
• Ngân hàng dự báo lãi suất tiếp tục giảm   (2014-04-04 09:34:43)