Trong một trong những ngày tuyển dụng sôi động nhất của năm 2011, ông Yang Guowei của công ty New Happiness Hair Accessory Company ngồi lặng lẽ đằng sau một chiếc bàn con tại ngày việc làm ở thành phố Yiwu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc.

Ông Yang đang cố gắng tuyển dụng lao động sau khi thời gian nghỉ Tết Nguyên đán kết thúc. Ông đưa ra mức lương 1.800 – 3000 nhân dân tệ tương đương 274USD đến 456USD/tháng và cố gắng kiếm được khoảng 10 công nhân thế nhưng chẳng có ai muốn làm cho ông dù mức lương ông đưa ra đã cao hơn 30% so với năm 2010.

Ông Yang nói: “Tôi đã ở đây 4 ngày và tôi chưa tìm được ai cả.”

Gần đó, đại diện tuyển dụng của công ty Langsha Knitting, một trong những công ty sản xuất tất lớn nhất thế giới với sản lượng mỗi ngày lên tới 1 triệu đôi, cảm thấy việc tuyển dụng thuận lợi hơn một chút. Ông Wang Lai, giám đốc nhân sự của công ty, cho biết ông đã tuyển được gần đủ 2 nghìn lao động mà ông cần.

Những ngày gần đây, truyền thông Trung Quốc liên tiếp đưa tin về tình trạng thiếu lao động lĩnh vực sản xuất tại Trung Quốc bởi nhiều công nhân nhập cư trước đó về nhà ăn Tết và không quay lại, nhóm công ty lớn với chế độ ưu đãi tốt hơn sau đó dễ tuyển lao động hơn.

Nhóm công ty nhỏ trên khắp Trung Quốc gặp rất nhiều khó khăn trong tuyển dụng lao động.

Trên khắp Trung Quốc, chính quyền các tỉnh đều đã nâng lương tối thiểu cho người lao động. Trong tháng tới, tỉnh Quảng Đông, trung tâm của nhiều nhà máy sản xuất tại Trung Quốc, sẽ nâng lương tối thiếu 18%.

Thành phố Đông Quản, trực thuộc tỉnh trung tâm của nhiều nhà máy sản xuất Trung Quốc, giới chủ đang hứa với người lao động về các khoản thưởng năm, chế độ nghỉ và thậm chí tặng quà sinh nhật để hút thêm lao động.

Ông Yang nói: “Giờ đây, người lao động như Thánh.”

Tuyên bố của ông nhấn mạnh thay đổi quan trọng về nhân khẩu. Nguồn cung lao động một thời dồi dào của Trung Quốc, nay đã không còn. Nhóm người gia nhập lực lượng lao động Trung Quốc, được định nghĩa là người từ độ tuổi 15 đến 24, lên mức đỉnh cao 227 triệu người vào năm 2005 và dự kiến giảm xuống 150 triệu người vào năm 2024.

Ông William Fung, chủ tịch Li & Fung, công ty sở hữu chuỗi cung cấp lớn nhất thế giới với hơn một nửa hoạt động sản xuất tại Trung Quốc và sản xuất mọi sản phẩm từ đồ may mặc đến nội thất, cho rằng thế giới cần chuẩn bị cho thời kỳ lạm phát chi phí đẩy.

Dù chi phí lao động tăng 2 con số trong năm 2010 và năm 2011, giá các nguyên liệu đầu vào cũng tăng vọt. Giá bông đã tăng tới 150% trong 1 năm qua. Ông Fung nói: “Sự thật rằng các nhà cung cấp cũng sẽ phải đẩy mức chi phí cao hơn này sang người tiêu dùng.”

Sự chênh lệch giữa tài sản hàng tỷ USD của nhóm công ty như Li & Fung, doanh thu nửa đầu năm 2010 tăng 20% với nhóm công ty công nghệ thấp của Hồng Kông ở khu vực châu thổ sông Châu cũng ngày một lớn hơn bởi họ không thể hội nhập tốt vào công việc kinh doanh của khách hàng tại nhóm nước phát triển.

Tỉnh Quảng Đông không phải duy nhất trong cơn khát lao động. Tại tỉnh nghèo như tỉnh An Huy, trước đây vốn là nguồn cung lao động nhập cư, mức lương cao hơn tại nhà máy gần nhà hơn khiến người lao động không còn muốn đi xa kiếm việc làm.

Anh Li Weining, đã bỏ việc tại nhà máy Honda tại tỉnh Quảng Châu trong năm 2010 đã phải giải quyết nhiều vụ đình công, và chọn làm việc tại nhà máy gần quê anh và chi phí cuộc sống thấp hơn. Anh cho biết: “Tôi có thể kiếm được 1.600 nhân dân tệ/tháng, gần tương đương mức lương của Honda.”

Tính toán của anh Li đơn giản hơn việc so sánh chi phí giữa các nước khác nhau của nhiều tập đoàn đa quốc gia trên thế giới. Phần lớn các công ty sẽ không chuyển sản xuất sang nhóm nước như Ấn Độ hay Bangladesh.

Dragonomics, một công ty nghiên cứu và tư vấn, tính toán rằng từ năm 2003 đến 2010, năng suất lao động tại Trung Quốc tăng 13%/năm trong ngành sản xuất quần áo, bù lại cho việc tăng lương. Tăng trưởng năng suất lao động của Trung Quốc cao hơn so với Braxin, Việt Nam, Indonexia và Thổ Nhĩ Kỳ.

Hơn thế nữa, đối với ngành lắp ráp sản phẩm điện tử, chuỗi cung ứng hiệu quả và hoạt động chặt chẽ từ nhà máy tại Nhật sang Đài Loan hay khu vực châu thổ sông Châu khiến việc chuyển sản xuất đi gần như khó xảy ra.

Đằng sau những tít báo về vấn đề tỷ giá của Trung Quốc còn sự thật khác đáng lưu tâm hơn. Ngân hàng Thế giới tính toán rằng hạ tầng của Trung Quốc tốt tương đương với Hàn Quốc. Dragonomics tính toán: “Trung Quốc, đất nước với mức lương của thế giới thứ Ba nhưng chất lượng hạ tầng tương đương của thế giới thứ Nhất.”

Ngọc Diệp
Theo FT

• "Chúa đảo" Đào Hồng Tuyển: Đã chuẩn bị sẵn 20.000 tỷ tiền mặt đầu tư Siêu dự án tại TPHCM   (2017-03-29 07:32:03)
• TPHCM sẽ xây cầu Cát Lái và Bình Khánh để thay phà   (2016-09-01 03:39:28)
• Thủ tướng đồng ý cho xây cầu Cát Lái nối TP HCM với Đồng Nai   (2016-08-05 20:44:34)
• Đề xuất làm tuyến đường huyết mạch của huyện Cần Giờ trị giá 2.100 tỷ đồng A- A A+ ‹Đọc› Thích tắt quảng cáo hãy nhấn nút UBND TP.HCM cho biết Công ty Cổ phần Đô thị du lịch Cần Giờ đã có đề nghị được thực hiện dự án nâng cấp đường Rừng Sác bằng hình thức xây dựng – chuyển giao (BT).   (2016-01-05 06:56:40)
• Ngày 29/5: Giá USD ngân hàng lại tăng mạnh   (2014-05-30 09:06:19)
• Thị trường ngoại tệ có xu hướng dư cung   (2014-05-29 11:27:05)
• Vẫn còn các khoản vay lãi suất trên 15%   (2014-05-29 09:31:53)
• Quá chậm trễ   (2014-04-08 08:27:42)
• Sacombank chính thức có 20 Phó Tổng giám đốc   (2014-04-04 09:35:17)
• Ngân hàng dự báo lãi suất tiếp tục giảm   (2014-04-04 09:34:43)