1. United "kếthôn" Continental

Hai hãng hàng không hàng đầu của Mỹ là United Airlines vàContinental Airlines hồi tháng 5 đã đạt được thỏa thuận sáp nhập, trở thànhhãng hàng không lớn nhất thế giới, với trị giá hợp đồng trên 3 tỷ USD.

Sau khi sáp nhập, hãng hàng không mới sẽ vẫn giữ tên UnitedAirlines và đặt trụ sở chính tại thành phố Chicago,bang Illinois.Giám đốc điều hành (CEO) của hãng Continental Airlines sẽ trở thành CEO củahãng hàng không sáp nhập, trong khi CEO của United Airlines sẽ trở thành Chủtịch Hội đồng quản trị. Sau hai năm, hai nhân vật này lại trao đổi chức vụ chonhau.

Giới phân tích dự đoán United Airlines mới sẽ vượt qua hãnghàng không lớn nhất của Mỹ hiện nay là Delta Airlines về số lượng hành khách.So với các hãng hàng không khác của Mỹ, United Airlines mới sẽ chiếm thị phầnnội địa về quãng đường bay/ghế cao nhất với 21% cũng như có công suất toàn cầuchiếm khoảng 7%.

Trong thời gian qua, United Airlines và Continental Airlinesđều bị ảnh hưởng do tác động của cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu. Năm 2009,United Airlines đã phải cắt giảm 7,4% công suất hoạt động, trong khiContinental Airlines cắt giảm 5,2%. Tuy nhiên, trong số các hãng hàng không nộiđịa của Mỹ, United Airlines vẫn đứng ở vị trí thứ 4 còn Continental Airlinesxếp ở vị trí thứ 6.

United và Continental Airlines hy vọng thương vụ sáp nhập sẽmang lại khoản tiết kiệm và lợi nhuận mới 1,2 tỷ USD vào năm 2013, sau khi tổngdoanh thu của cả hai hãng hàng không này trong năm 2009 đã đạt hơn 3 tỷ USD.

2. General Motors thu bộn tiền

Cuộc chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của tậpđoàn sản xuất ô tô Mỹ General Motors (GM) trong tháng 11 thu về tổng cộng 23,1tỷ USD, lớn nhất trong lịch sử chứng khoán thế giới.

Hãng xe Mỹ đạt được thành tích ấn tượng này một phần nhờ cácngân hàng bảo lãnh quyết định đưa ra lựa chọn mua thêm 71,7 triệu cổ phiếu phổthông của GM trị giá 2,37 tỷ đô la sau phiên IPO đã diễn ra trước đó.

Các nhà bảo lãnh cho phiên IPO, lần đầu kể từ khi GM nộp đơnxin bảo hộ phá sản và nhận được gói hỗ trợ trị giá 50 tỷ USD từ chính phủ Mỹhồi tháng 4 năm 2009, được dẫn đầu bới hàng loạt đại gia trong lĩnh vực tàichính Mỹ như Morgan Stanley, JPMorgan Chase & Co, Bank of America MerrillLynch và Citigroup Inc, đang xem xét khả năng lựa chọn mua thêm 13 triệu cổphiếu ưu đãi của GM trị giá 650 triệu đô la.

Phiên chào bán cổ phiếu của GM lần đầu ra công chúng bắt đầuhôm 17/11 với các loại cổ phiếu phổ thông và ưu đãi đã thu về 20,1 tỷ đô la,lớn nhất trong lịch sử chứng khoán nước Mỹ. Tính cả phần cổ phiếu ưu đãi bánđược thêm, tổng số tiền GM thu được sau cuộc IPO đạt 23,1 tỷ USD, vượt qua cuộcIPO kỷ lục của Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc (Agricultural Bank of China)diễn ra trong tháng bảy năm nay thu về 22,1 tỷ USD.

Tiền thu được từ đợt chào bán này phần lớn sẽ rơi vào tayChính phủ Mỹ, hiện đang sở hữu 61% cổ phần của GM sau khi tái cấu trúc nhà sảnxuất ôtô này hồi năm ngoái. Theo đó, cổ phần của Chính phủ Mỹ trong GM sẽ giảmcòn 33%. Nhà sản xuất ô tô khổng lồ này đã hoàn trả 9,5 tỷ USD trong số 49,5 tỷUSD Chính phủ Mỹ dùng để giải cứu GM năm ngoái. Chính quyền Obama sẽ tìm cáchbù đắp lại khoản còn lại thông qua việc bán cổ phiếu trong các năm tới.

3. Sanofi-Aventis đòimua Genzyme

Đại gia trong lĩnh vực dược phẩm Sanofi-Aventis của Pháp hồicuối tháng 8 đã chính thức đưa ra đề nghị đấu giá mua lại hãng công nghệ sinhhọc Genzyme Corp của Mỹ với giá 18,5 tỷ USD, trị giá bằng tiền mặt. Theo cácđiều khoản trong đề xuất mua lại của Sanofi-Aventis, các cổ đông của Genzyme sẽnhận được 69USD cho một cổ phiếu, tăng 38% so với giá 49,86 USD/cổ phiếu tạiphiên đóng cửa giao dịch ngày 1/7.

Sanofi-Aventis đã công khai công bố việc đấu giá sau một vàinỗ lực không thành công nhằm thuyết phục ban lãnh đạo của Genzyme đồng ý ngồivào bàn đàm phán. Sanofi-Aventis cho biết hãng này đã gửi một đề xuất chi tiếtcho lãnh đạo Genzyme vào ngày 29/7.

Trong bức thư gửi Chủ tịch Genzyme Henri A. Termeer ngày29/8, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành của Sanofi-Aventis Christopher A.Viehbacher nói rằng: "Công ty Sanofi-Aventis không còn sự lựa chọn nàokhác ngoài việc công khai công bố trực tiếp đề xuất với các cổ đông củaGenzyme".

"Sanofi-Aventis tin tưởng mạnh mẽ vào thương vụ sápnhập này cũng như các lợi ích tài chính và chiến lược. Chúng tôi vẫn tiếp tụctập trung vào các cuộc thảo luận mang tính xây dựng với Genzyme nhằm kết thúcthương vụ này", ông Viehbacher nói.

Nếu thành công, lời đề nghị mua lại công ty công nghệ sinhhọc Genzyme trị giá 18,5 tỷ USD của Sanofi-Aventis sẽ trở thành vụ thôn tínhlớn nhất trong năm. Tuy nhiên, ban lãnh đạo Genzyme cho biết, hãng muốn nâng đềnghị của mình lên gần 24 tỷ USD. Trong bối cảnh đó, CEO của Sanofi, ChristopherViehbacher, tuyên bố ông sẽ không thay đổi.

4. Nương tựa lẫn nhau

Hồi tháng 3, tập đoàn bảo hiểm AIG cho biết đã nhất trí bánAmerican Life Insurance Co. chi nhánh bảo hiểm nhân thọ lớn thứ hai của AIG ởnước ngoài thường được biết đến với tên gọi Alico, với giá 6,8 tỷ USD tiền mặtvà 8,7 tỷ USD dưới hình thức vốn cổ đông trong MetLife. Như vậy AIG sẽ nắm giữ20% cổ phần trong MetLife.

Thương vụ Alico sẽ đưa AIG, hiện do Chính phủ Mỹ sở hữu 80%cổ phần, trở thành cổ đông lớn thứ hai của MetLife, tập đoàn bảo hiểm nhân thọsố 1 của Mỹ.

MetLife hy vọng thương vụ Alico sẽ giúp thu nhập trên cổphiếu của tập đoàn tăng thêm 45 xu lên 55 xu/cổ phiếu vào năm 2011. Hiện tạicác nhà phân tích ước tính thu nhập hoạt động của MetLife vào khoảng 4,89USD/cổ phiếu trong năm 2011.

Cùng với thương vụ Alico, AIG hy vọng có thể hoàn trả 32 tỷUSD tiền mặt cho Chi nhánh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tại New York trong vàitháng tới, nếu hoàn tất cả hai thương vụ theo kế hoạch vào cuối năm nay. AIG cókhả năng trả tiếp 19 tỷ USD nữa cho Chi nhánh FED tại New York trong vài năm tới khi bán thêm cổphần trong Prudential và MetLife.

5. Vụ IPO lớn nhấtchâu Á

Đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của Ngânhàng Nông nghiệp Trung Quốc (AgBank) hồi tháng 7 đã mang về khoảng 22 tỷ USD,thấp hơn kỳ vọng 30 tỷ USD trước đó. Tuy nhiên, đây vẫn là một trong những vụIPO kỷ lục, nếu không có vụ việc của GM, thì đợt phát hành này của AgBank làlớn nhất thế giới.

AgBank là đại diện cuối cùng trong bộ tứ ngân hàng quốcdoanh lớn nhất nước này tiến hành IPO. Trước đó, Ngân hàng Công nghiệp vàThương mại Trung Quốc (ICBC) đã thu về 21,9 tỷ USD. Ban đầu, AgBank đặt mụctiêu 30 tỷ USD. Tuy nhiên, các nhà đầu tư có vẻ không sẵn sàng cho một ngânhàng có lợi nhuận yếu hơn vài đối thủ khác. Đó là chưa kể đến việc giới đầu tưđại lục lo ngại rằng một lượng quá lớn cổ phiếu bán ra có thể làm yếu nhu cầu.

Tờ New York Times nhận định, vụ IPO của ABC đã thách thứcnhững bất ổn đang diễn ra trên thị trường tài chính toàn cầu, đồng thời củng cốvị trí thị trường IPO hàng đầu thế giới của Trung Quốc trong năm nay, cũng nhưkhẳng định sức mạnh kinh tế và tài chính của quốc gia này.

Đợt IPO có quy mô khổng lồ này đã định giá ABC ở mức vốn hóathị trường 128 tỷ USD, cao hơn giá trị vốn hóa của các ngân hàng vào tầm “đạigia” của Mỹ như Citigroup hay Goldman Sachs. Theo dữ liệu của hãng tin tàichính Bloomberg, với mức vốn hóa này, ABC hiện là ngân hàng có giá trị vốn hóathị trường lớn thứ 8 trên thế giới.

Được thành lập vào năm 1979, sau 31 năm phát triển, ABC đãcó tới 320 triệu khách hàng bán lẻ, 2,7 triệu khách hàng doanh nghiệp, gần24.000 chi nhánh và nắm giữ 1.000 tỷ USD tiền gửi.

6. Hợp đồng "đầybọt xà phòng"

Với 3,7 tỷ USD chi cho tập đoàn chăm sóc tóc Alberto Culver,Unilever đang bổ sung các thương hiệu Tresemmé, VO5, và Simple vào danh mục sảnphẩm của mình. Danh mục sản phẩm chăm sóc cơ thể của Unilever đã tăng nhanhchóng sau 10 năm qua. Unilever hiện đang sở hữu các thương hiệu Dove, Vaseline,Pond's và Sunsilk, các sản phẩm chăm sóc cá nhân của Unilever chiếm 30% lợinhuận tập đoàn.

Alberto là công ty có trụ sở tại Mỹ, hoạt động tại 9 quốcgia trong đó có Anh và sử dụng 2.700 lao động. Khoảng 64% tổng doanh số bán củaAlberto Culver là đến từ thị trường Mỹ trong năm kết thúc vào tháng 9/2009.

CEO của Unilever - ông Paul Polman cho biết: "Chăm sóccá nhân là danh mục chiến lược của Unilever và đang tăng trưởng nhanh chóng.Cách đây 10 năm, danh mục này từng chiếm 20% lợi nhuận của chúng tôi”. Việc mualại Alberto Culver không những thúc đẩy tăng trưởng mà còn bổ sung những thươnghiệu mới đầy quyền lực vào chuỗi sản phẩm của Unilever.

Vì thế cũng dễ hiểu khi tập đoàn của Hà Lan muốn mở rộngsang lĩnh vực dầu gội đầu, thứ mà với nhiều người không thể thiếu trong danhmục sản phẩm của gia đình, ngay cả trong giai đoạn suy thoái.

7. Người kế vị củaWarren Buffett

Tỷ phú 80 tuổi Buffett, Chủ tịch đồng thời là Giám đốc điềuhành của tập đoàn Berkshire, cho biết, vị trí của ông sẽ được chia ra cho ítnhất 3 người trong trường hợp ông qua đời hoặc về nghỉ hưu. Một CEO sẽ quản lýhơn 70 hạng mục kinh doanh và một hoặc hai người sẽ được chỉ định quản lý đầutư nhằm cấp phát vốn và quản lý các hạng mục đầu tư của Berkshire.

Trong tuyên bố hôm 26/10, Berkshire cho biết, hãng này đã bổnhiệm Todd Combs - 39 tuổi, người quản lý quỹ đầu tư Castle Point Capital trịgiá 400 triệu đôla làm giám đốc đầu tư của tập đoàn này. Trước khi lựa chọnTodd Combs, tập đoàn này đã đưa ra các ứng viên sáng giá, đó là chuyên gia đầutư Li Lu, người đã giúp tập đoàn Berkshire thu được lợi nhuận trên thị trườngTrung Quốc và David Sokol, chủ tịch của MidAmerican Energy Holdings Co. thuộctập đoàn Berkshire.

Todd Combs đã quản lý số tài sản trị giá 405 triệu đôla, cótrong tay nhiều loại cổ phiếu lớn nhất bao gồm U.S. Bancorp, MasterCard Inc.,Western Union Co. và Chubb Corp..Trong những năm 1990, Combs đã có 3 năm kinhnghiệm làm nhà phân tích tại cơ quan quản lý ngân hàng Florida và 4 năm kinhnghiệm làm nhà phân tích cho tập đoàn bảo hiểm ô tô Progressive Corp.

Quỹ Castle Point của Todd Combs được thành lập năm 2005.Theo thống kê, 2006 quỹ này tăng 13,5%, năm 2007 tăng 19%, năm 2008 giảm 5,7%,và năm ngoái quỹ đã tăng 6,2%. Combs đã tốt nghiệp tại đại học Florida StateUniversity và nhận bằng cao học vềquản trị kinh doanh tại đại học Columbia.Ông từng là nhà quản lý một quỹ đầu tư dịch vụ tài chính nhỏ của Copper ArchCapital LLC, tại New York.Matthews nói rằng “Todd Combs chính là người mà Buffett muốn”.

8. Đồ ăn nhanh sánggiá

Kinh doanh thức ăn nhanh cũng đóng góp một thương vụ bất ngờtrong năm 2010. Hồi tháng 9, Burger King Holdings đã đồng ý về dưới trướng côngty đầu tư 3G Capital với mức giá 3,36 tỷ USD. 3G Capital đồng ý trả 24 USD/cổphiếu, cao hơn 46% mức giá đề nghị từ Burger King. Với thương vụ trên, thươnghiệu thức ăn nhanh đứng thứ 2 tại Mỹ sẽ có cơ hội rà soát lại hoạt động củamình nhằm thu ngắn cách biệt với gã khổng lồ đầu ngành McDonald.

Chủ tịch kiêm CEO của Burger King John Chidsey vẫn giữnguyên chức vụ trong giai đoạn chuyển giao. Khi đã hoàn tất, ông sẽ đảm nhận vịtrí đồng chủ tịch với giám đốc quản lý 3G Alex Behring. Vụ mua bán sẽ hoàn tấttrong 3 tháng cuối năm 2010. Tuy nhiên, Burger King vẫn còn thời gian đến 12/10để thay đổi quyết định nếu có lời đề nghị mua lại hấp dẫn hơn.

“Giá mà 3G đưa ra rất tốt và khiến các cổ đông Burger Kinghài lòng. Khả năng có người trả giá cao hơn khá ít. Việc định giá dựa vào cácgiá trị nền tảng vững mạnh mà Burger King đang sở hữu hiện tại” – một chuyêngia phân tích.

Burger King ra sàn giao dịch chỉ mới 4 năm, và giá cổ phiếuban đầu là 17 USD/cổ phiếu. Chốt phiên chứng khoán hôm thứ 3, cổ phiếu của hãngđã giảm 31% so với cuối năm 2008 trong khi cổ phiếu đối thủ cạnh tranh McDonaldlại tăng 18%.

Gần đây, Burger King đang chịu ảnh hưởng bởi tỷ lệ thấtnghiệp cao trong nhóm khách hàng cốt lõi, đà phục hồi kinh tế chậm chạp ở Mỹ vàchính sách tiết kiệm ở châu Âu. Trong tương lai, thương hiệu cần thay đổi môhình kinh doanh để bắt kịp với thị hiếu hiện đại và khẳng định các giá trị cốtlõi với khách hàng.

9. Southwest muaAirTran

Hôm 27/9, hãng hàng không Southwest cho biết đã nhất trí mualại đối thủ AirTran với giá 1,4 tỷ USD. Với thương vụ này, Southwest sẽ chiếmmột thị phần lớn hơn ở khu vực Đông Bắc và Atlanta - trung tâm đi lại nhộn nhịpnhất ở Mỹ. Ngoài ra, nó cũng sẽ giúp Southwest mở rộng các đường bay quốc tế tớiMexico và khu vực Caribean.

Hiện nay, Southwest là hãng hàng không lớn thứ 4 ở Mỹ xét vềmức độ lưu lượng các chuyến bay. Dự kiến thương vụ này sẽ kết thúc trong nửađầu của năm tới sau khi nhận được sự chấp thuận của cổ đông hai hãng và cơ quanđiều phối liên bang. Southwest và AirTran cho biết hãng hàng không mới sau khisáp nhập sẽ hoạt động ở hơn 100 sân bay khác nhau và phục vụ hơn 100 triệu hànhkhách.

Các nhà phân tích cho rằng với việc sáp nhập của hai hãnghàng không nói trên, các hành khách ở những thành phố nhỏ tại Mỹ sẽ có nhiều sựlựa chọn hơn đối với các chuyến bay hay quá cảnh. Điều này có nghĩa là hànhkhách có nhiều cơ hội hơn để tránh tình trạng chuyến bay bị chậm hay bị hủy.

Southwest thấy cần thiết phải tăng thêm quy mô để đảm bảotính cạnh tranh. Nhu cầu cắt giảm số lượng chỗ ngồi là động lực đằng sau sauthỏa thuận này. Nhiều năm qua, ngành hàng không đã có quá nhiều máy bay theođuổi quá ít khách hàng, giết chết lợi nhuận. Điều đó đang thay đổi. Dù vậy, vớihành khách, kết quả sẽ vẫn là giá vé trung bình cao hơn.

Ngoài ra, Southwest còn cho biết hãng này sẽ giảm các chiphí cước hành lý của AirTran khi mà thương vụ kết thúc. Hiện nay, AirTran tínhphí 20 USD cho kiện hành lý kiểm tra thứ nhất và 25 USD cho kiện thứ hai.

10. IBM bán tráiphiếu

Đối với những tập đoàn đang tìm kiếm khoản vay mượn, thì bốicảnh kinh tế yếu kém và chính sách kìm lãi suất ở mức thấp kỷ lục của Cục Dựtrữ Liên bang (Mỹ) chính là một cơ hội không thể bỏ qua. Thực tế đó càng đượccủng cố trong mùa hè này, khi IBM thu về 1,5 tỷ USD tiền bán trái phiếu kỳ hạn3 năm với mức lãi suất chỉ 1%.

Sau IBM, một loạt các công ty lớn khác cũng bán trái phiếuvới mức lãi suất tương đương. Nhưng vào thời điểm đó, trái phiếu IBM có lãisuất thấp nhất trong hơn 3.400 chứng khoán thuộc chỉ số Capital U.S. CorporateIndex của Barclay. Hai năm trước, tưởng như tất cả nợ của Mỹ đều là nợ rủi rocao. Các nhà đầu tư đòi lãi suất cao hơn với thậm chí nợ an toàn nhất.

Ngoài ra, thương vụ của IBM còn là một dấu hiệu quan trọngkhác cho thấy, nền kinh tế Mỹ đang hồi phục.

Theo Diệp Anh
VnEconomy