Thị trường bảo hiểm Việt Nam được các chuyên gia đánh giá là có tiềm năng phát triển lớn, thể hiện ở tốc độ tăng trưởng trung bình 19,6%/năm trong giai đoạn 2006 - 2009. Trong đó, thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tăng trưởng trung bình 28,7%/năm và bảo hiểm nhân thọ tăng 11,7%/năm. Bước sang năm 2010, tổng phí bảo hiểm gốc tiếp tục tăng trưởng cao như đã dự báo.

6 tháng đầu năm tăng trưởng cao

Về thị trường bảo hiểm phi nhân thọ, theo số liệu chính thức từ Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2010, tổng phí bảo hiểm gốc thị trường bảo hiểm phi nhân thọ đạt 7.967 tỷ đồng, tăng 23,67% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, bốn mảng nghiệp vụ đóng góp 80% tổng phí bảo hiểm phi nhân thọ gốc có tốc độ tăng trưởng khác nhau: bảo hiểm xe cơ giới 12%, bảo hiểm tài sản và thiệt hại 42%, bảo hiểm xây dựng lắp đặt 50%, bảo hiểm thân tàu và trách nhiệm chủ tàu 21,4%.

Về thị trường bảo hiểm nhân thọ, trong 6 tháng đầu năm 2010, tổng phí bảo hiểm nhân thọ gốc tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước. Số hợp đồng mới tăng 40%.

Cạnh tranh tiếp tục gay gắt

Theo quy định của pháp luật về vốn điều lệ và do nhu cầu tăng vốn mở rộng hoạt động kinh doanh, rất nhiều công ty bảo hiểm đã tăng vốn điều lệ trong năm 2010. Việc tăng vốn này chắc chắn sẽ nâng cao năng lực tài chính của các công ty bảo hiểm và theo đó làm tăng tính cạnh tranh trên thị trường bảo hiểm cũng như kết quả hoạt động của các công ty bảo hiểm.

Đối với thị trường bảo hiểm phi nhân thọ, tình trạng cạnh tranh gay gắt tiếp tục diễn ra ở cả Top 5 và Top 10 công ty bảo hiểm hàng đầu. Mặc dù Top 5 công ty bảo hiểm hàng đầu vẫn như cũ, nhưng PVI đã vượt bảo hiểm Bảo Việt để trở thành công ty bảo hiểm phi nhân thọ hàng đầu. Trong 6 tháng đầu năm 2010, thị phần của PVI là 24,79%, cao hơn thị phần của bảo hiểm Bảo Việt (24,28%), trong khi năm 2009, bảo hiểm Bảo Việt đứng vị trí thứ nhất với 26,95% thị phần. Trong 5 công ty từ thứ 6 tới thứ 10 có sự cạnh tranh khốc liệt và vị thế của các công ty này đã có sự thay đổi lớn trong 6 tháng đầu năm 2010 (xem biểu đồ).

 

Đối với thị trường bảo hiểm nhân thọ, trong 6 tháng đầu năm 2010, vị thế của các công ty bảo hiểm nhân thọ hàng đầu không có sự thay đổi. Đứng đầu thị trường vẫn là Prudential, tiếp sau đó là bảo hiểm Nhân thọ (Bảo Việt) và Manulife. Thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam được đánh giá là có tiềm năng lớn và các công ty bảo hiểm mới gia nhập thị trường dần dần lấy mất thị phần của các công ty đã có mặt trên thị trường. Korea Life là một ví dụ. Công ty này được thành lập tháng 4/2009 và đã nhanh chóng giành được 0,28% thị phần doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ gốc và 1,14% thị phần khai thác mới trong năm 2009.

 

Đóng góp cho GDP vẫn thấp

Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam ước tính, thị trường bảo hiểm Việt Nam sẽ đạt tổng phí bảo hiểm gốc khoảng 30.670 tỷ đồng trong năm 2010, tăng trưởng 20,4%. bảo hiểm nhân thọ ước tăng 13,1%, đạt 13.380 tỷ đồng và bảo hiểm phi nhân thọ ước tăng 26,7%, đạt 17.290 tỷ đồng. Cũng giống như Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, Bộ Tài chính và BMI (một tổ chức nghiên cứu quốc tế) cũng lạc quan về thị trường bảo hiểm Việt Nam năm 2010. Tốc độ tăng trưởng ước tính năm 2010, theo các tổ chức này, là 15 - 20%.

Mặc dù có tốc độ tăng trưởng phí bảo hiểm gốc và doanh thu thuần cao, nhưng tỷ lệ bồi thường bảo hiểm gốc và chi phí bán hàng được dự báo tiếp tục ở mức cao, chủ yếu do cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty trong ngành. Kết quả là, lợi nhuận thuần bị suy giảm đáng kể. Các công ty bảo hiểm khó đạt được lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm giống như các năm gần đây.

 

 

Theo Swiss Re, tỷ lệ đóng góp trong GDP của phí bảo hiểm của Việt Nam hiện nay là thấp so với các nền kinh tế khác trong khu vực. Tỷ lệ này là 1,54% trong năm 2009, trong khi đó của Thái Lan là 4%, Trung Quốc là 3,6%, Hàn Quốc là 10,4%, Đài Loan là 16,8%.

Lạc quan 2010, 2011

Việt Nam là nước đông dân thứ 13 trên thế giới và có cơ cấu dân số trẻ (số người dưới độ tuổi 35 chiếm 65 - 68%). Tốc độ tăng trưởng GDP trung bình của Việt Nam trong những năm gần đây là 7 - 7,5%. Những đặc điểm này khiến thị trưởng bảo hiểm Việt Nam, cả nhân thọ và phi nhân thọ, đều có tiềm năng lớn để phát triển.

BMI ước tính, tỷ lệ đóng góp của phí bảo hiểm gốc nhân thọ và phi nhân thọ trong GDP của Việt Nam năm 2010 tương ứng là 0,8 và 0,88. Các tỷ lệ này trong năm 2011 là 0,83 và 0,93. Theo đó, thị trường bảo hiểm Việt Nam dự kiến tăng trưởng trên 20% trong năm 2010 và 2011.

Theo Nguyễn Thị Thùy Giang, Bộ phận Phân tích và Tư vấn đầu tư, SSI

ĐTCK