Cuối tuần qua, HSBC Việt Nam là ngân hàng 100% vốn ngoại đầu tiên công bố báo cáo tài chính 2009. Theo đó lợi nhuận trước thuế đạt 1.018 tỷ đồng, tổng thu nhập từ hoạt động kinh doanh không kể chi phí dự phòng rủi ro tín dụng là 2.405 tỷ đồng, tổng tài sản tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2009 là 36.689 tỷ đồng và tỷ suất sinh lợi trên vốn 19%.

HSBC cho biết mọi lĩnh vực kinh doanh của mình đều mang lại lợi nhuận, kể cả dịch vụ tài chính doanh nghiệp, kinh doanh vốn và thị trường ngoại hối, nghiệp vụ ngân hàng toàn cầu, thanh toán quốc tế... Chỉ trong một năm, ngân hàng mở rộng mạng lưới lên 10 điểm giao dịch và 146 máy ATM.

"Chúng tôi xem Việt Nam là một trong những thị trường chiến lược của khu vực các thị trường mới nổi", ông Thomas Tobin, CEO HSBC Việt Nam nói.

Bắt đầu đi vào hoạt động ngày 1/1/2009, nhưng HSBC đã thu được lợi nhuận cao ngang ngửa với các ngân hàng cổ phần trong nước có quy mô trung bình khá và bề dày hoạt động. Đáng chú ý, hoạt động kinh doanh ngoại hối mang tới quá nửa lợi nhuận cho HSBC.

Hai ngân hàng 100% vốn ngoại khác là ANZ và Standard Chartered chưa công bố kết quả kinh doanh 2009 với lý do thời gian hoạt động chưa tròn năm.

Một chuyên gia ngân hàng trong nước cho rằng HSBC không phải là ngân hàng ngoại duy nhất thu lời lớn nhờ hoạt động kinh doanh ngoại hối. Năm 2009 là thời gian dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài dịch chuyển tương đối lớn. Trong khi đó, hầu hết các nhà đầu tư nước ngoài đều mở tài khoản ở HSBC, Standard Charter Bank, Deutsche Bank hay Citi. Cơ hội kiếm lợi nhuận từ kinh doanh ngoại tệ vẫn còn rất lớn với các ngân hàng ngoại khi kinh tế ổn định, nhà đầu tư nước ngoài (kể cả gián tiếp và trực tiếp) tăng nhu sử dụng cầu ngoại tệ thường xuyên.

Do hạn chế về vốn điều lệ cũng như trạng thái ngoại tệ, các ngân hàng 100% vốn nước ngoài khó có thể tham gia những giao dịch mua bán ngoại tệ lớn trên thị trường. Song các ngân hàng ngoại lại có lợi thế tập trung được các nhu cầu của các nhà đầu tư gián tiếp.

Yêu cầu mở giao dịch của các nhà đầu tư nước ngoài gián tiếp đang có xu hướng tăng đáng kể từ đầu năm tới nay, ước tính vốn đầu tư gián tiếp đã tăng ròng khoảng 120 triệu USD từ đầu năm tới nay, so với mức âm ròng 500 triệu USD cuối năm 2009.

“Thời điểm này, các nhà đầu tư nước ngoài vào ra liên tục, thay vì giữ trạng thái và để ổn định. Những nhà đầu tư này sẽ bán USD và lấy tiền VND để mua cổ phiếu, sau đó bán cổ phiếu và thu gom ngoại tệ. Đây cũng sẽ là cơ hội để các ngân hàng ngoại kiếm được nhiều lợi nhuận hơn nữa”, lãnh đạo một ngân hàng cổ phần trong nước nhận định.

Với các ngân hàng trong nước, tuy cũng có cung cấp dịch vụ ngoại hối cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nhưng lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối chiếm tỷ trọng nhỏ trong lợi nhuận về dịch vụ. Vietcombank, đứng đầu trong khối các ngân hàng về cung ứng dịch vụ ngoại hối trong báo cáo hoạt động 2009 cho biết lãi thuần từ hoạt động kinh doanh tiền tệ chỉ bằng 32% lợi nhuận từ dịch vụ của ngân hàng.