NHNN yêu cầu các NHTM ngừng huy động, cho vay vàng và ngưng các dịch vụ giữ hộ vàng. Tuy nhiên, trong bối cảnh giá vàng trong nước và thế giới vẫn chênh lệch khá cao, đồng thời việc nhiều NHTM được cấp phép giữ hộ vàng, đã làm tăng thêm nhu cầu tích trữ vàng trong dân.

Nhu cầu vàng vẫn lớn

Sau khi các NHTM ngừng huy động, cho vay vàng, NHNN tiếp tục yêu cầu tạm ngưng dịch vụ giữ hộ vàng, các NHTM tại TPHCM cũng đã thông báo rộng rãi đến khách hàng có giao dịch giữ hộ vàng.

Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc NHNN chi nhánh TPHCM, cho biết hiện tại không có NHTMCP nào tại TPHCM có giấy phép cung cấp các dịch vụ quản lý, bảo quản, cho thuê tủ, két an toàn, bao gồm cả dịch vụ giữ hộ vàng.

Ghi nhận tại thời điểm ngày 17-7, các NHTMCP lớn như ACB, Eximbank, DongA Bank, Sacombank đều từ chối nhận giữ hộ vàng cho khách hàng mới để chờ xin cấp phép. Tại các chi nhánh của Công ty Vàng bạc Đá quý DOJI, nhân viên cũng thông báo ngừng dịch vụ giữ hộ, đối với những khoản giữ hộ, cho vay cũ, công ty sẽ trả lại cho khách hàng với lãi suất theo cam kết trong hợp đồng.

Trong khi đó, ngày 16-7, TienPhongBank công bố được NHNN cấp phép giữ hộ vàng, khách hàng có thể mua bán vàng vật chất và gửi giữ hộ vàng miếng SJC, nhẫn ép vỉ 1 chỉ, 2 chỉ, 5 chỉ, 10 chỉ của DOJI tại các điểm giao dịch của NH này. Chi nhánh NHTMCP SHB tại TPHCM cũng treo một băng rôn khá lớn với nội dung SHB đã được cấp phép giữ hộ vàng từ tháng 1-2013.

Mặc dù việc các tổ chức tín dụng (TCTD) tạm ngưng cấp phép giữ hộ vàng gây không ít lo lắng cho người dân, song nhu cầu mua sắm vàng không vì vậy mà giảm sút. Ghi nhận những ngày qua, lực mua vào tăng khá mạnh, cứ 10 khách giao dịch có đến 7 khách mua.

Giá vàng trong nước đã bắt đầu ổn định, tăng chậm lại và xoay quanh mức trên 37 triệu đồng/lượng trong những ngày đầu tuần. Giá vàng SJC niêm yết tại Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) ngày 17-7 mua vào bán ra ở mức 37,38-37,68 triệu đồng/lượng.

Trong tuần này, giá vàng thế giới diễn biến tăng mạnh nhưng giá vàng trong nước tăng khá khiêm tốn, khiến chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới được kéo giảm xuống khoảng 4,5 triệu đồng, giảm 1 triệu đồng so với tuần trước và giảm 2,5 triệu đồng so với mức chênh lệch kỷ lục 7 triệu đồng của tháng trước.

Ngày 16-7, NHNN tiếp tục tổ chức phiên đấu thầu vàng miếng lần thứ 44 và đã bán hết 26.000 lượng được đưa ra chào thầu. Giá trúng thầu cao nhất là 37,31 triệu đồng/lượng, giá trúng thầu thấp nhất 37,22 triệu đồng/lượng. Theo NHNN, hiện các TCTD đã tất toán xong trạng thái vàng nên doanh nghiệp và TCTD mua vàng để cung cấp cho thị trường.

Cần giải pháp hợp lý

Thống kê từ ngày 28-3 đến 16-7, NHNN đã tổ chức 44 phiên đấu thầu bán vàng miếng với tổng khối lượng trúng thầu 1.193.600 lượng trên tổng số 1.296.000 lượng chào thầu. NHNN nhận định giá vàng trúng thầu phiên thứ 44 thấp hơn so với những phiên trước và sắp tới các phiên đấu thầu vàng sẽ tiếp tục để tránh hiện tượng một số đối tượng đầu cơ làm giá vàng.

Song số lượng vàng đấu thầu có thể sẽ giảm xuống. TCTD có thể tham gia đấu thầu để kinh doanh vàng miếng nhưng phải đảm bảo số vàng tồn đọng cuối ngày không vượt quá 2% vốn tự có. Trước đó, nhu cầu vàng cao là do các NHTM cần tất toán trạng thái, nhưng nay vàng bán ra vẫn hết, cho thấy nhu cầu từ thị trường vẫn còn rất lớn.

Mới đây, trong báo cáo tóm tắt thị trường vàng 6 tháng đầu năm, Trung tâm Thông tin công nghiệp và thương mại (Bộ Công Thương) nhận định do các NHTM không được phép huy động, cho vay vàng nên từ nay đến cuối năm, lực cầu của thị trường sẽ do nhu cầu tích trữ vàng của người dân quyết định.

Hiện kênh đầu tư bất động sản không còn hấp dẫn, gửi tiết kiệm lãi suất thấp, chứng khoán đổ dốc nên vàng vẫn sẽ là kênh đầu tư dài hạn với một bộ phận lớn người dân.

Theo nhiều chuyên gia, với nhu cầu tích trữ vàng trong dân cao, có thể NHNN phải nhập khẩu thêm vàng để tránh tình trạng nhập lậu. Tuy nhiên, việc NHNN nhập vàng đến đâu tiêu thụ đến đó lại đang đi ngược mục tiêu huy động vàng trong dân đã đề ra.

Trước đó, NHNN cho biết việc chấm dứt hoạt động huy động, cho vay vàng của các TCTD là bước đi đầu tiên nhằm giảm vàng hóa nền kinh tế, tiếp theo sẽ tính toán huy động nguồn lực vàng trong dân để chuyển hóa thành vốn đầu tư phát triển kinh tế.

Song hạn 30-6 đã qua nhưng chênh lệch với giá vàng thế giới vẫn chưa được thu hẹp đáng kể nên lực mua trên thị trường không có dấu hiệu giảm sút, vàng nhập khẩu, bán ra vẫn tiếp tục mất hút, không quay lại thị trường. Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long khuyến cáo NHNN nên dừng việc đấu thầu vàng để tránh mật độ vàng hóa ngày càng tăng và tiền đồng rơi vào tình trạng khan hiếm.

Một vấn đề nữa là NHNN yêu cầu các TCTD ngừng dịch vụ giữ hộ vàng nhưng vẫn mở lối cho NHTM được xin cấp phép triển khai dịch vụ này. Nhiều chuyên gia cho biết, cứ mãi đi theo kiểu “chân này đạp chân kia”, việc huy động vàng trong dân sẽ còn nhiều khó khăn.

Theo Yên Lam