Mặc dù không có biến động lớn về giá nhưng hai ngày cuối tuần qua, giao dịch vàng miếng chỉ bằng 30% so với các ngày đầu tuần. Diễn biến này xảy ra có thể là do có thông tin sắp tới, các cơ quan quản lý sẽ kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh vàng, tiến tới hạn chế và xoá bỏ việc kinh doanh vàng miếng trên thị trường tự do.

Trong hai ngày thứ bảy và chủ nhật, công ty vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) chỉ mua bán được vài trăm lượng vàng/ngày so với một tuần trước đó bán được 2.500 đến trên 3.000 lượng vàng/ngày. Trung tâm kinh doanh vàng SJC tại TP.HCM hai ngày cuối tuần cũng chỉ mua bán hơn 1.000 lượng/ngày so với mức 5.000 – 7.000 lượng/ngày của tuần trước. Theo người bán ở một số tiệm vàng khu vực đường Lê Thánh Tôn (quận 1), chợ Hoà Bình, chợ An Đông (quận 5), chợ Bàn Cờ (quận 3), liên tiếp trong ba ngày từ 25 đến 27.2, đa phần khách đến mua vàng trang sức, số lượng khách đến mua vàng miếng khá thưa thớt.

Theo bà Trần Ngọc Minh Thư, trưởng phòng kinh doanh vàng của công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC), thông tin Nhà nước sẽ quản lý mua bán vàng miếng làm giới kinh doanh rất bất ngờ, các chủ tiệm điện thoại trao đổi thông tin khá nhiều quanh các vấn đề không biết rồi đây ai sẽ được tiếp tục mua bán, ai sẽ phải ngưng, thời điểm nào sẽ bắt đầu v.v. Do chưa có thông tin cụ thể nên các chủ tiệm vàng, nhà đầu tư có vốn lớn tỏ ra hết sức e dè. Điều này tác động ngay lập tức đến hoạt động mua bán vàng, không chỉ giao dịch yếu hẳn mà giá vàng trong nước cũng sụt giảm đến gần sát hơn với giá vàng thế giới. Ngày 25.2, giá vàng trong nước chỉ còn cao hơn giá thế giới khoảng 500.000 đồng/lượng so với trước, mức cao hơn cả triệu đồng một lượng. Trong hai ngày 26 và 27.2, giá vàng trong nước gần như không tăng, chỉ xoay quanh mức 37,68 – 37,73 triệu đồng/lượng dù giá vàng thế giới tăng 7 USD/ounce (tương đương 180.000 đồng/lượng), lên 1.409,6 USD/ounce.

Tập trung vàng được sẽ rất tốt

Vai trò của vàng (vật chất) tại Việt Nam rất khác so với các nước. Người dân Việt Nam có nhu cầu về vàng khá cao so với nhiều nước khác trên thế giới (mà theo TS Lê Hồng Giang, đó là do ám ảnh của thời kỳ “giá, lương, tiền” – PV). Và vì vậy, lượng vàng hiện có trong dân rất lớn. Nếu có thể gom được hoạt động mua bán vàng miếng về một đầu mối do ngân hàng Nhà nước quản lý sẽ rất tốt vì lúc đó, do yếu tố tâm lý, người dân sẽ đi bán vàng, dự trữ quốc gia sẽ tăng, ngân hàng Nhà nước dễ chủ động trong chính sách tiền tệ.

Câu hỏi đặt ra trong trường hợp này là gom lại bằng cách nào? Hợp lý nhất là việc này cần được tiến hành một cách có lộ trình. Lộ trình đó phải gắn với lộ trình nâng cao giá trị VND (có một thời gian khoảng bốn năm trước khủng hoảng kinh tế thế giới 2008, nền kinh tế Việt Nam tương đối ổn định, lúc đó, giá vàng trong nước bình ổn, nhu cầu mua bán vàng không cao – PV). Nếu không, chỉ “gom” bằng biện pháp hành chính trong khi lòng dân chưa yên (với giá trị tài sản của mình) thì về mặt kỹ thuật, khó buộc họ hợp tác trong việc mua – bán theo chỉ định và thị trường có thể xuất hiện biến tướng của cái gọi là vàng miếng ra thành những thứ vàng khác “không miếng” để lưu giữ và mua bán cho nhau rất “thanh khoản” mà không vi phạm các quy định.

Bà Nguyễn Thị Cúc, phó tổng giám đốc công ty PNJ, nói: “Thông tin Nhà nước sẽ siết chặt quản lý vàng đang làm nhiều nhà đầu cơ chùn tay và giới kinh doanh đang phải tính toán thận trọng hơn. Thị trường có lẽ đang nén lại để chờ thông tin mới”.

Nếu tổ chức được...

Theo chuyên gia phân tích tài chính Phan Dũng Khánh, với ngân hàng Nhà nước, tiền đầu tư vào vàng cũng như bất động sản không góp phần kích cầu nền kinh tế, do vậy, cần siết chặt quản lý nhằm hạn chế tình trạng găm giữ vàng trong dân; giảm hoạt động đầu cơ, xuất nhập khẩu vàng lậu; giảm thất thoát ngoại tệ đồng thời tận dụng được nguồn vốn này cho nền kinh tế. Với việc siết chặt quản lý kinh doanh vàng miếng, theo ông Khánh, người dân tuy không bị cấm sở hữu vàng nhưng sẽ bị ảnh hưởng do việc mua bán bị hạn chế nhiều và bị thu hẹp kênh chuyển đổi; hoạt động của hơn 10.000 tiệm vàng trên cả nước cũng sẽ bị thu hẹp. Ngược lại, doanh nghiệp được chọn làm đầu mối nhập khẩu vàng sẽ là nhóm người được hưởng lợi. Thêm vào đó, ngân hàng cũng có lợi khi người dân tập trung mua bán qua mạng lưới ngân hàng. Tuy nhiên, theo nhận định chung của một số chuyên gia, hoạt động kinh doanh vàng vật chất này của ngân hàng sẽ kém sôi động do lượng đối tác bị giảm xuống.

Còn dưới góc nhìn của ông Trần Trọng Quốc Khanh, giám đốc công ty Vàng bạc ngân hàng ACB, Việt Nam mỗi năm nhập khoảng 60 – 70 tấn vàng, trong đó 80 – 90% được chuyển thành vàng miếng (hiện có tám thương hiệu lớn trong thị trường vàng miếng và SJC là thương hiệu chiếm khoảng 90% thị phần), 10 – 20% là vàng nữ trang. Vì thế, theo ông Khanh, việc xoá bỏ kinh doanh vàng miếng trên thị trường tự do, nếu có, sẽ tác động khá lớn đến thị trường vàng. Ông cũng dự đoán nếu Chính phủ ban hành lệnh cấm kinh doanh vàng miếng tại các cửa hàng vàng tư nhân, việc mua bán có thể sẽ được quy hoạch vào ngân hàng và các công ty lớn được chỉ định. “Người dân có nhu cầu mua bán vàng miếng, thay vì đến các tiệm vàng như trước sẽ phải đến ngân hàng hoặc các công ty này”, ông Khanh nói.

Mối lo về thị trường vàng chợ đen

Một chủ tiệm vàng ở trung tâm thương mại An Đông Plaza quận 4 tỏ vẻ không tin: “Rồi cũng như việc cấm mua bán đôla thôi! Lệnh của Nhà nước chỉ cho phép đại lý, quầy thu đổi có giấy phép mới được tham gia mua bán đô nhưng thực tế thì tiệm vàng nào mà chẳng có dịch vụ đổi ngoại tệ. Nếu quản lý không nổi thì thị trường vàng có thể sẽ quay lại thời mua bán vàng chui như cách đây hơn 20 năm. Hồi đó, bà già tui chỉ cần cái giỏ xách ra ngồi ngoài vỉa hè là mua bán vàng và đôla thôi!”

Thực tế cho thấy khi ngân hàng Nhà nước ra lệnh ngừng huy động, cho vay vàng hoặc đóng cửa sàn vàng, cấm kinh doanh vàng tài khoản, thị trường đã nảy sinh ngay những loại hình chui khác để thay thế. Do vậy, theo chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, ngân hàng Nhà nước nên cân nhắc kỹ các biện pháp cũng như các chế tài mạnh đi kèm nhằm tránh phát sinh thị trường vàng chợ đen nếu ban hành quy định cấm cửa hàng tư nhân kinh doanh vàng miếng.

 Vanginfo.vn                                                                                           (theo SGTT)