Thứ nhất, lý giải nguyên nhân giá vàng tăng giá, Thống đốc khẳng định, trước hết là do giá vàng thế giới tăng khá mạnh. Tiếp theo là có yếu tố tâm lý. Diễn biến của một số yếu tố kinh tế vĩ mô như lạm phát, nhập siêu tăng, tỷ giá cao... đã khiến cho người dân lo ngại về giá trị đồng nội tệ, nên xuất hiện tâm lý tích trữ.

Cũng theo ông, trong việc vàng tăng giá, không loại trừ yếu tố đầu cơ. Bởi lẽ, nhiều năm nay, lượng vàng ngoài dân cư tồn tại với một cơ số rất lớn, nhưng không có cơ chế quản lý, nên khi thị trường thế giới diễn biến phức tạp đã xuất hiện hiện tượng đầu cơ, “té nước theo mưa”.

Thống đốc cho biết, ngay từ chiều 9/11, Ngân hàng Nhà nước đã tiến hành xét duyệt các hồ sơ, cấp quota cho phép nhập khẩu vàng, có giá trị trong vòng hai tuần. “Chắc chắn sau khi cho phép nhập khẩu, giá vàng sẽ hạ nhiệt”, ông nói.

Đồng thời, Thống đốc cũng cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẵn sàng cung ứng kịp thời lượng ngoại tệ cho các ngân hàng thương mại, vừa để họ bán cho các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu vàng, vừa cung ứng kịp thời cho các nhu cầu nhập khẩu của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, đối tượng ưu tiên vẫn là nhập khẩu các loại hàng hóa thiết yếu phục vụ nhu cầu sản xuất, nhu cầu thanh toán và kiên quyết không cấp ngoại tệ cho những nhu cầu nhập khẩu hàng hóa xa xỉ không nằm trong danh mục hàng hóa nhập khẩu thiết yếu do Bộ Công Thương công bố.

Trả lời câu hỏi, có phải do việc ban hành Thông tư 22, loại bỏ vàng khỏi đời sống tín dụng, nên đã để cho giới đầu cơ thao túng, Thống đốc cho rằng, việc ban hành Thông tư 22 là cần thiết bởi nhiều năm nay, hoạt động tín dụng vàng không đem lại hiệu quả, khi có tới 50% trong số vàng huy động được (đến nay là 92,6 tấn toàn hệ thống - PV), được đem vào đầu tư ở các lĩnh vực phi sản xuất, không tạo ra của cải vật chất cho xã hội.

Chưa kể, khi giá vàng thế giới biến động thất thường, trong điều kiện các công cụ bảo hiểm, phái sinh đối với vàng chưa phát triển, có thể dẫn đến rủi ro không thể lường hết đối với ngân hàng.

Tuy nhiên, với quan điểm “không để vàng ngoài vòng pháp luật”, Thống đốc cho biết sẽ đề xuất xây dựng đề án quản lý vàng theo hướng phát huy giá trị của vàng đối với nền kinh tế.

Ngoài ra, Thống đốc cũng cho biết, vào đầu tháng 12/2010, Chính phủ sẽ cấp phép cho hai tập đoàn kinh tế trong nước phát hành trái phiếu quốc tế với giá trị  500 triệu USD mỗi tập đoàn, nhằm tận dụng nguồn vốn nhàn rỗi của các nhà đầu tư nước ngoài đang tìm đến những nền kinh tế mới nổi, trong đó có Việt Nam.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý, giải quyết vấn đề vàng không thể một sớm, một chiều, mà phải nằm trong bài toán tổng thể, bao gồm giải quyết áp lực lạm phát, kiềm chế nhập siêu, nâng cao hiệu quả chi tiêu ngân sách và giải quyết tốt vấn đề an sinh xã hội.

Người dân cần tỉnh táo vì giá vàng thế giới còn diễn biến phức tạp, rủi ro nhiều, Thống đốc Nguyễn Văn Giàu nhìn nhận. Nếu không, sẽ bị cuốn vào vòng xoáy nói trên và có thể nhận về mình những thua thiệt không đáng có.

Ông phân tích, hiện tại, lượng tiền gửi VND vẫn gia tăng, hoạt động tín dụng vẫn bình thường, lãi suất đang có xu hướng nhích lên, nếu cầm nắm VND sẽ có lợi và hạn chế được nhiều rủi ro hơn, nhất là trong điều kiện từ nay đến cuối năm, Quốc hội và Chính phủ đang riết róng thực hiện các biện pháp ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, ổn định giá trị tiền đồng.