Theo tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, điều này khiến cho Việt Nam trở thành thị trường vàng lớn thứ năm thế giới và đang bị “vàng hóa” nghiêm trọng. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của chính sách tiền tệ và ổn định kinh tế vĩ mô trong trung hạn. Ảnh hưởng trực tiếp nhất có thể kể đến là khả năng huy động nguồn vốn của khu vực tài chính ngày càng xấu đi, do tỉ lệ tiết kiệm bằng vàng tăng lên thay vì tiết kiệm qua hệ thống ngân hàng.

Mặt khác, với lượng vàng cất trữ gia tăng nhanh chóng cũng khiến cho thị trường ngoại tệ tự do bành trướng mạnh mẽ. Đây không còn là vấn đề nhỏ của các nhà kinh doanh, mà đang thực sự trở thành một lực lượng thị trường có khả năng chi phối cả tiết kiệm, đầu tư, cán cân thanh toán, dự trữ ngoại tệ và hiệu quả sử dụng vốn của nền kinh tế.

Theo Quyết định số 432/2000/QĐ-NHNN, tổ chức tín dụng được chuyển tối đa 30% vốn huy động bằng vàng thành tiền để sử dụng linh hoạt nguồn vốn huy động vàng trong kinh doanh. Trên thực tế, việc chuyển đổi rất dễ bị rủi ro kinh doanh vì không duy trì trạng thái vàng và không thực hiện được bảo hiểm khi giá vàng biến động mạnh. Chuyển đổi vốn bằng vàng thành tiền cũng kích thích nhiều tổ chức tín dụng mở rộng huy động để cho vay bằng vàng với lãi suất cao đối với lĩnh vực phi sản xuất.

Một số tổ chức tín dụng còn sử dụng nguồn vốn bằng tiền chuyển đổi để quay vòng đầu cơ vàng và ngoại tệ, ảnh hưởng xấu đến thị trường ngoại hối và tỉ giá. Hiện nay, cả nước có 23 tổ chức tín dụng huy động và cho vay bằng vàng với số dư huy động tính đến tháng 9-2010 là 92,6 tấn, tương đương 73.000 tỉ đồng. Trong khi đó, cho vay chỉ chiếm 60% so với vốn huy động bằng vàng, hiệu quả kinh doanh thấp.

Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, Vụ trưởng Vụ chính sách tiền tệ (NHNN), thời gian gần đây, giá vàng biến động lớn, tách rời giá trị, đầu cơ gia tăng. Việc lưu thông vàng, huy động và cho vay bằng vàng của các tổ chức tín dụng tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với nền kinh tế và hoạt động kinh doanh của các tổ chức tín dụng nên việc sửa đổi cơ chế huy động và cho vay vốn bằng vàng theo hướng thu hẹp là phù hợp.

Báo công thương.