Giải pháp phát hành tín phiếu

 

Dựa trên tình hình dư thừa tiền tại các NHTM lớn, NHNN có thể phát hành tín phiếu với lãi suất hấp dẫn hơn lợi tức trái phiếu chính phủ sắp đáo hạn giao dịch trên thị trường thứ cấp để hút tiền dư từ các NHTM lớn. Các NHTM này thay vì đẩy mạnh cho khách hàng vay hoặc cho vay liên ngân hàng với lãi suất thấp thì có thể “tự nguyện” mua tín phiếu của NHNN nhờ mức lãi suất hấp dẫn này. Lượng tiền mà NHNN hút được sau khi các NHTM mua tín phiếu có thể được NHNN điều hoà trở lại cho các NHTM nhỏ thiếu thanh khoản qua biện pháp tái cấp vốn. Điều này sẽ giúp cho các NHTM nhỏ không phải huy động bằng mọi giá đồng thời cũng không phải vay trên thị trường liên ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động do vậy sẽ được duy trì ở mức thấp hơn và công cụ trần 13% sẽ có tác dụng dẫn dắt lãi suất trong toàn bộ hệ thống NHTM.

 

Tuy việc phát hành tín phiếu có thể giúp lãi suất huy động giảm nhưng phải cần một vài tháng mặt bằng lãi suất cho vay mới có thể hạ ở mức tương ứng. Thứ nhất, lượng tiền huy động với lãi suất cao trước đây cần phải được các NHTM giải ngân hết trước khi chuyển sang mặt bằng mới. Thứ hai, do nguồn tiền dư từ các NHTM thanh khoản tốt bị NHNN hút về để điều hoà sang các NHTM yếu kém nên các NHTM có thanh khoản tốt này vẫn tiếp tục chỉ cung ứng tín dụng cho nhóm khách hàng ưu tiên để tránh rủi ro nợ xấu. Hay nói cách khác, chỉ một số nhóm khách hàng mới được hưởng mức lãi suất thấp hơn.

 

Như vậy, công cụ phát hành tín phiếu trong trường hợp này có ý nghĩa như là công cụ điều hoà thanh khoản hệ thống ngân hàng để giúp mặt bằng lãi suất giảm mà không phải nới lỏng cung tiền. Mặt bằng giá cả trong nền kinh tế sẽ không bị tác động nhiều khi lãi suất huy động hạ. Ở đây, NHNN đứng ra làm cầu nối trung gian trong việc dịch chuyển dòng vốn giữa các NHTM thông qua kênh tín phiếu và tái cấp vốn. Cung tiền cơ sở không tăng, mà chỉ chuyển từ NHTM thừa vốn sang NHTM thiếu vốn. NHNN vẫn đảm bảo mục tiêu kiềm chế lạm phát bằng chính sách cung tiền thắt chặt theo chỉ đạo của Chính phủ.

 

Tuy nhiên, để tiếp tục hạ mặt bằng lãi suất một cách bền vững thì NHNN cần có thêm biện pháp mới nhằm tạo ra những chuyển biến trong hệ thống NHTM, đặc biệt là đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng. Kết quả tốt của quá trình sáp nhập các ngân hàng yếu kém sẽ giúp hệ thống tự vận hành dòng tiền một cách hiệu quả, từ đó trả lại tính hữu hiệu của các công cụ điều hành truyền thống của NHNN.