Trong số báo trước, ĐTCK có bài viết "Giao dịch ngày T: Chuyện trong tay Bộ Tài chính". Trên thực tế tại các thị trường lớn, thời gian thanh toán vẫn là T+3, nhưng giao dịch lại là T+0. Như vậy, vừa đảm bảo an toàn hệ thống, vừa tạo thanh khoản cho thị trường, Việt Nam có làm được điều này hay không? Nếu cho phép giao dịch sớm hơn thì các CTCK cần giải quyết vấn đề gì?

Ông Phạm Ngọc Phú Chủ tịch HĐQT CTCK An Thành: "Sẽ thực hiện chỉnh sửa phần mềm"

Tôi cho rằng, việc cho phép NĐT sớm giao dịch chứng khoán đang về tài khoản là rất cần thiết, nhằm đảm bảo sự công bằng giữa các NĐT và các CTCK.

Ở góc độ CTCK, để làm việc này không có gì khó khăn, thậm chí cho phép giao dịch ngay trong ngày. Quan trọng là chỉnh sửa phần mềm. Chẳng hạn, trước đây T+3 là hoàn tất giao dịch chứng khoán và tiền (đi cùng với nhau). Nay cho phép bán chứng khoán đang về thì phần mềm phải "nhớ" treo lại chứng khoán bán đó và đến T+3 thì thanh toán bù trừ hoàn tất giao dịch. Quan trọng là việc đối chiếu giữa CTCK và Trung tâm Lưu ký (TTLK) trong ngày đầu tiên giao dịch xem có nhầm lẫn gì không. Nếu có thì chỉnh sửa ngay trong ngày hôm đó và phần mềm sẽ tự động chạy.

Đối với CTCK An Thành, do lựa chọn công nghệ trong nước nên không gặp khó khăn gì nếu can thiệp, chỉnh sửa.

Ông Phạm Ngọc Thắng, Tổng giám đốc CTCK Trường Sơn: "Nên sớm ban hành khung pháp lý để các CTCK chuẩn bị"

Việc rút ngắn thời gian giao dịch là hoàn toàn có thể làm được và nên triển khai càng sớm càng tốt, vì đây là điều thị trường cần. Có thể hình dung quy trình giao dịch hiện nay như sau: sau khi mua chứng khoán đến chiều T+3 mới về tài khoản NĐT và sang ngày T+4 mới bán được. Nếu cho phép NĐT được giao dịch T+2, CTCK sẽ sửa phần mềm cho bán vào T+2. Nhưng phần mềm của TTLK cho phép thanh toán vào T+2 là tốt nhất. Nếu công nghệ và hệ thống chưa đáp ứng được việc thanh toán T+2, thì sẽ ghi nhận trên phần mềm của CTCK đó là chứng khoán phải thu đang trên đường về tài khoản.

Nếu đặt vấn đề các CTCK phải làm được ngay thì chưa, bởi cần phải có một thời gian chuẩn bị, như viết lại quy trình, sửa lại phần mềm, đào tạo lại nhân viên. Tuy nhiên, có khung pháp lý về vấn đề này thì các CTCK sẽ có ngay sự chuẩn bị. Khi chỉnh sửa quy trình, các CTCK sẽ tốn kém chi phí, nhưng tôi nghĩ họ đều ủng hộ, vì giao dịch này sẽ giúp NĐT hạn chế rủi ro T+, tăng thanh khoản cho thị trường và các bên đều có lợi.


Ông Huỳnh Anh Tuấn Tổng giám đốc CTCK SJC: "Cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các thành viên thị trường"

Việc cho NĐT bán trước chứng khoán đang về tài khoản trước đây đã có một số CTCK thực hiện. Điều này là do lệnh được nhập từ CTCK vào Sở GDCK, sau đó Sở sẽ chuyển vào hệ thống của TTLK. Có thể nói, việc bán trước thực hiện được là do việc quản lý hai cấp hiện nay TTLK chưa thể quản lý đến từng tài khoản NĐT.

Được biết, TTLK đã đầu tư công nghệ và đang chạy thử với các thành viên để quản lý trực tiếp đến tài khoản NĐT. Vấn đề đặt ra là nếu cho phép NĐT được bán trước chứng khoán và TTLK quản lý trực tiếp đến NĐT thì cần phải làm gì? Tôi nghĩ, về mặt công nghệ có thể giải quyết được.

Chẳng hạn, sau khi kiểm tra không có lỗi giao dịch nào, TTLK có thể đổ số dư về trước và thực hiện thanh toán bù trừ sau. Hoặc có thể mở một tài khoản giao dịch ảo. Đối với những giao dịch T+3 thì vẫn thanh toán bình thường, với thanh toán T+2 hoặc T+1 thì sẽ ghi nhớ lại và bù trừ sau. Để làm được điều này cần có thời gian chuẩn bị và sự phối hợp chặt chẽ của các thành viên thị trường.

Việc cho phép bán chứng khoán trước khi về tài khoản là cần thiết. Cần ban hành chính thức quy định này để các CTCK thực hiện và cơ quan quản lý có thể quản lý chặt chẽ hơn. Nếu không, một số công ty sẽ lách luật và điều này làm giảm tính minh bạch của thị trường, cũng như gây khó khăn trong quản lý.

Ông Phan Quốc Huỳnh, Tổng giám đốc VietinbankSC: "Chính thức hóa bán chứng khoán trước T+4 sẽ hạn chế méo mó cung - cầu thị trường"

Thời hạn thanh toán T+4 như hiện nay cần sớm được rút ngắn để tạo thuận lợi cho NĐT trong việc quay vòng vốn nhanh hơn, đồng thời tăng tính thanh khoản. Tôi nghĩ, việc rút ngắn thời hạn thanh toán sẽ được sự ủng hộ của tất cả thành viên trên thị trường, vấn đề chỉ phụ thuộc vào hệ thống của TTLK.

Hiện nay, với thời hạn thanh toán là T+4, tiền chứng khoán về rất chậm. Các CTCK phải thực hiện cho vay ứng trước nên NĐT phải chịu thêm một khoản phí. Hơn nữa, nhiều CTCK trong thời gian qua cho phép NĐT "VIP" thực hiện bán chứng khoán trước ngày T+4, điều này có thể làm méo mó cung - cầu thị trường. Theo tôi, nếu hệ thống của TTLK có thể đáp ứng được thì nên giảm thời hạn thanh toán xuống T+2. Điều này cũng phù hợp với thông lệ quốc tế và đảm bảo công bằng cho các NĐT.