Cụ thể, CTCP Chứng khoán Đại Nam (DNSE) đã bị xử phạt vi phạm hành chính 150triệu đồng đối với sai phạm nói trên. Ngoài ra, DNSE còn bị phạt 100 triệu đồngdo thực hiện tự doanh chứng khoán khi chưa được cấp giấy phép.

Đây là 1 bước chuyển biến lớn bởi những giao dịch mua bán khống được cho là diễnra ngấm ngầm nhưng sôi động trong nhiều năm qua. Sau DNSE, hồi giữa tháng 10,UBCK cũng đã xử phạt Công ty Chứng khoán HSC và 2 nhân viên tổng cộng 275 triệuđồng vì bán khống chứng khoán.

UBCK cũng cảnh báo, trường hợp phát hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu hình sự, cơquan này sẽ chuyển cơ quan công an để xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự theoquy định của pháp luật.

Về hành vi thao túng giá chứng khoán, theo dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sungnghị định 85/2010/NĐ-CP về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán,hành vi thao túng thị trường chứng khoán sẽ bị phạt lên đến 400-500 triệu đồngvà bị tịch thu toàn bộ khoản thu trái pháp luật do thực hiện hành vi mà có.

Làm mạnh tay?

Trước đây, Chủ tịch UBCK, ông Vũ Bằng cũng đã cho biết, việc tái cấu trúc các tổchức kinh doanh dịch vụ chứng khoán, trọng tâm là tái cấu trúc khối CTCK theohướng giảm số lượng công ty đang là đòi hỏi cấp bách hiện nay. Đó là một trongnhững nội dung chủ yếu của Đề án tái cấu trúc TTCK Việt Nam.

Việc giảm bao nhiêu, lộ trình giảm như thế nào và xử lý hậu quả ra sao… khôngđược các cơ quan chức năng đề cập rõ và nó luôn khiến các nhà đầu tư hoài nghivề quá trình tái cơ cấu TTCK nói chung và CTCK nói riêng sẽ thực sự bắt đầu khinào và có tái cấu trúc thực sự hay không. Một lý do rất đơn giản được các nhàđầu tư đưa ra là vì họ nhận thấy có rất nhiều CTCK làm ăn thua lỗ bê bết, vốncụt sắp hết, có khi chỉ còn nằm thoi thóp giữ cái giấy phép kinh doanh… nhưng sốlượng đơn vị bị đưa vào kiểm soát rất khiêm tốn. Thậm chí, gần đây, ngày 15/10vừa qua, 2 CTCK là Vina và Đà Nẵng đã được đưa ra khỏi tình trạng kiểm soát đặcbiệt.

Ngay cả cho tới thời điểm hiện tại, quy mô TTCK về mặt giá trị vẫn còn rất nhỏbé nhưng lượng hàng hóa và số lượng các CTCK tham gia thị trường lại quá nhiều,tương ứng là trên 700 công ty niêm yết và 105 CTCK. Hiện tượng lên sàn ồ ạt củacác doanh nghiệp cũng như các CTCK đã gây ra tình trạng rối loạn, thật giả tốtxấu lẫn lộn, gây ra tình trạng mất niềm tin đối với các nhà đầu tư trong nhiềunăm qua. Việc tái cấu trúc đã được đồng thuận ở mức cao nhưng câu hỏi đặt ra là,khi nào sự thanh lọc mới bắt đầu?

Những tín hiệu trong khoảng hơn 1 tháng qua cho thấy, sau nhiều năm tháng imắng, các cơ quan chức năng đã có phản ứng khá mạnh với các trường hợp vi phạmnói trên. Kết quả tiếp theo sau sẽ là gì vẫn cần thời gian trả lời. Nhưng rõràng, những quyết định xử phạt nói trên đã có tác dụng nhất định. Nó cho thấy 1sự chuyển biến rất lớn trong quá trình sàng lọc, nâng cao chất lượng thành viêncũng như sự công bằng trên TTCK.

Đề cập tới vấn đề này, báo cáo của Chính phủ trước Quốc hội tại khóa họp XIII vềtình hình kinh tế - xã hội năm 2012 và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm2013 cũng đã nêu rõ công tác tái cấu trúc TTCK bước đầu được triển khai với việcrà soát các báo cáo về chỉ tiêu an toàn tài chính, phân loại các CTCK để có cácgiải pháp xử lý.

Theo đó, cho tới thời điểm này, đã có 5 công ty khoán cơ bản hoàn tất việc rútnghiệp vụ môi giới, 7 CTCK được đưa vào diện kiểm soát đặc biệt, 20 công tychứng khoán được kiểm tra định kỳ.

Bên cạnh đó, báo cáo cũng cho biết, các hành vi vi phạm pháp luật trên TTCK sẽđược xử lý kịp thời, đảm bảo cho thị trường hoạt động công khai, minh bạch và antoàn.

Hiện tại, mặc dù Chính phủ chưa ban hành chính thức Đề án Tái cấu trúc TTCKnhưng Bộ Tài chính đã có Quyết định số 262 về Tái cấu trúc các CTCK. Đây là 1 cởsở để các cơ quan chức năng tiến hành xử lý những vi phạm thuộc thẩm quyền.

Liên quan tới vấn đề hình sự hóa các sai phạm của các CTCK, 1 đại diện của UBCKgần đây cho biết, có nhiều trường hợp, trong đó các hành vi như sử dụng tráiphép tài khoản và tiền từ tài khoản của nhà đầu tư là hành vi sai phạm nghiêmtrọng, xói mòn niềm tin của thị trường. Các hành vi này, theo Nghị định 85, sẽbị xử phạt hành chính, nếu nghiêm trọng hơn là rút giấy phép kinh doanh của CTCKđó, thậm chí bị xử lý hình sự nếu không bồi hoàn được thiệt hại cho nhà đầu tưvà nhà đầu tư có đơn kiện.

Rất có thể, những động thái tích cực nói trên là kết quả ban đầu của quá trìnhtái cấu trúc và những nỗ lực của các cơ quan quản lý trong thời gian gần 1 nămqua. Mặc dù vậy, nhiều nhà đầu tư cho rằng, điều quan trọng là việc phân loại,sàng lọc và đưa ra các giải pháp xử lý có lẽ cần được thực hiện bài bản, đềuđặn, tránh tình trạng đầu voi đuôi chuột, đánh trống bỏ dùi.