Trả lời phỏng vấn Báo Đầu tư Chứng khoán, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cho rằng, trong việc tăng cường tính công khai minh bạch của TTCK, tính chủ động của các doanh nghiệp, các thành viên thị trường đóng vai trò rất quan trọng.

Thưa Bộ trưởng, Bộ trưởng đánh giá như thế nào về mức độ minh bạch trên TTCK Việt Nam sau 12 năm hoạt động?

Minh bạch là một nguyên tắc hoạt động của TTCK, vì vậy, ngay từ khi thị trường đi vào hoạt động, Chính phủ, Bộ Tài chính, UBCKNN luôn coi trọng vấn đề minh bạch, công bố thông tin (CBTT) trên TTCK.

Trải qua 12 năm hoạt động, mức độ minh bạch và CBTT trên TTCK đã không ngừng được tăng cường, thể hiện trên các mặt sau:

Về phạm vi CBTT: Khi thị trường mới đi vào hoạt động, chỉ các tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, Sở GDCK mới phải CBTT. Ngày nay, diện các đối tượng phải CBTT đã được mở rộng, bao gồm cả công ty đại chúng, công ty đầu tư chứng khoán, Trung tâm Lưu ký chứng khoán.

Về mức độ CBTT: Mức độ và yêu cầu CBTT không ngừng được tăng cường. Các báo cáo tài chính 6 tháng từ chỗ không bắt buộc, đến nay bắt buộc phải được soát xét bởi công ty kiểm toán, bổ sung thêm nhiều nội dung phải CBTT bất thường như hoạt động mua cổ phiếu quỹ, hoạt động chào mua công khai, các ý kiến kiểm toán ngoại trừ, các thông tin về trả cổ tức, chia tách, sáp nhập, các thay đổi về sử dụng vốn… Ngoài ra, đối với công ty chứng khoán, bắt buộc phải có kiểm toán chỉ tiêu an toàn tài chính 6 tháng 1 lần.

Về phương thức CBTT: Cũng không ngừng được hoàn thiện. Các trang thông tin điện tử của doanh nghiệp, hệ thống CBTT của Sở GDCK, UBCKNN không ngừng được tăng cường. Mở rộng việc báo cáo, CBTT qua hệ thống điện tử, cổng trực tuyến, bảo đảm tính chất kịp thời và khả năng tiếp nhận cao hơn đối với công chúng đầu tư.

Về mức độ tuân thủ trong CBTT: Nhìn chung, các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân thuộc đối tượng phải CBTT trên TTCK đã coi trọng việc tuân thủ pháp luật. Cơ quan quản lý nhà nước mà trực tiếp là UBCKNN đã tăng cường công tác giám sát, cưỡng chế thực thi và xử lý vi phạm liên quan đến nghĩa vụ này, nhờ vậy mà TTCK Việt Nam đã có nhiều tiến bộ trong việc đảm bảo nguyên tắc minh bạch.

Ông Nguyễn Thế Kỷ, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương (ngoài cùng, bên trái) cùng ông Vũ Bằng, Chủ tịch UBCK (ngoài cùng, bên phải) trao Kỷ niệm chương cho Ban tổ chức và Nhà tài trợ độc quyền Dragon Capital tại Lễ trao giải BCTN đầu tiên, tổ chức năm 2008

Những tiến bộ về mức độ minh bạch như trên đã đáp ứng được yêu cầu của việc quản lý TTCK chưa, thưa Bộ trưởng?

Thực tế hoạt động TTCK cho thấy, chất lượng về CBTT còn chưa đáp ứng được yêu cầu của việc quản lý TTCK hiện đại. Điều này cũng có những nguyên nhân khách quan, chủ quan khác nhau như: quy định pháp luật về CBTT còn chưa thực sự hoàn chỉnh, chất lượng báo cáo tài chính kiểm toán chưa cao, ý thức tuân thủ pháp luật của các tổ chức, cá nhân có nơi, có lúc còn chưa đầy đủ, chế tài xử phạt chưa đủ mạnh.

Thưa Bộ trưởng, Bộ Tài chính, UBCKNN đang và sẽ triển khai những giải pháp trọng tâm nào nhằm gia tăng minh bạch cho TTCK?

Để tăng cường tính công khai minh bạch trên TTCK, Bộ Tài chính, UBCKNN đang và sẽ tập trung vào một số nội dung trọng tâm sau đây:

Hoàn thiện các quy định, phương thức và cơ chế CBTT theo hướng ngày càng tiếp cận với các chuẩn mực quốc tế. Gần đây nhất, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 52/2012/TT-BTC về CBTT, trong đó đã bổ sung cơ chế CBTT theo quy mô (vốn và số lượng cổ đông) mà không phân biệt là công ty đại chúng niêm yết hay chưa niêm yết.

Ngoài ra, đối với các tổ chức kinh doanh chứng khoán, bắt buộc các tổ chức này phải công bố hàng tháng các chỉ tiêu an toàn tài chính và UBCKNN cũng sẽ công bố thường xuyên danh sách các công ty chứng khoán bị rơi vào diện kiểm soát đặc biệt để bảo vệ nhà đầu tư.

Tăng cường công tác kiểm toán, hoàn thiện các chế độ kế toán, mở rộng áp dụng các chuẩn mực quốc tế về kế toán, kiểm toán (IAS) và báo cáo tài chính (IFRS). Bộ Tài chính đã và đang cập nhật 31 chuẩn mực kiểm toán của Việt Nam, đảm bảo theo sát chuẩn mực kiểm toán quốc tế, dự kiến được ban hành và thực thi từ năm 2013.

Mở rộng và bổ sung các hành vi vi phạm trong lĩnh vực CBTT; đồng thời Bộ Tài chính, UBCKNN và các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát thực hiện nghĩa vụ CBTT, kiểm tra chất lượng báo cáo tài chính được kiểm toán và xử lý nghiêm những biểu hiện vi phạm.

Cải tiến và tăng cường hơn nữa tính minh bạch trong việc xây dựng chính sách đối với TTCK thông qua việc lấy ý kiến các thành viên thị trường, tổ chức hội thảo, tọa đàm để có thể nghe được các thông tin nhiều chiều, đảm bảo cho các chính sách giải pháp có được sự đồng thuận cao và dễ đi vào cuộc sống.

Ngoài nỗ lực hoàn thiện khung pháp lý từ UBCKNN, Bộ Tài chính, để hướng các chủ thể tham gia thực hiện CBTT theo đúng quy chuẩn thì vai trò của các cuộc thi, các cuộc bình chọn tôn vinh sự minh bạch như Cuộc bình chọn BCTN hàng năm có ý nghĩa như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Trong vấn đề tăng cường tính công khai minh bạch của TTCK, tính chủ động, ý thức minh bạch của các doanh nghiệp, các thành viên thị trường đóng vai trò rất quan trọng. Bộ Tài chính đánh giá cao các cuộc thi, các cuộc bình chọn, đặc biệt là Cuộc bình chọn BCTN do Báo Đầu tư phối hợp với các Sở GDCK tổ chức.

Đây là hoạt động rất thiết thực, nhằm đưa ra các ý kiến đánh giá mang tính độc lập của các tổ chức ngoài cơ quan nhà nước, mang tính khách quan hơn, trên các lĩnh vực hoạt động cũng như trong việc nâng cao chất lượng BCTN.

Bên cạnh việc tôn vinh các doanh nghiệp có chất lượng và BCTN tốt, đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp học tập nhau, hướng tới sự đề cao và tôn trọng ý kiến bình luận của các nhà đầu tư, từ đó tăng cường hơn nữa tính công khai minh bạch trên TTCK.

Bộ Tài chính cũng nhận thấy qua mỗi năm, hoạt động bình chọn BCTN ngày càng hoàn thiện và mở rộng hơn. Để đánh giá cao những đóng góp này, Bộ Tài chính đã có bằng khen tặng cho Báo Đầu tư, các Sở GDCK và Công ty Gragon Capital nhân dịp 5 năm Cuộc bình chọn BCTN tốt nhất và mong rằng, Báo Đầu tư tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan phát huy ý nghĩa thiết thực của hoạt động này.

Theo Hữu Hòe
ĐTCK