Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) đang tăng cường thanh tra, xử lý vi phạm nhằm chấn chỉnh hàng loạt sai phạm của các công ty đại chúng (CTĐC) chưa niêm yết như: không có website để công bố thông tin (CBTT), phát hành cổ phần tăng vốn điều lệ không xin phép, cổ đông nội bộ giao dịch cổ phiếu không CBTT…

Nhiều sai phạm

Theo UBCK, đến thời điểm tháng 6/2012, có 986 CTĐC chưa niêm yết. Điểm đáng chú ý trong thời gian gần đây là số lượng hành vi vi phạm của các CTĐC chưa niêm yết bị UBCK xử lý ngày một nhiều. 

Lý giải về điều này, bà Vũ Thị Chân Phương, Vụ trưởng Vụ Thanh tra, UBCK cho biết, gần đây, cơ quan này tăng cường thực hiện các cuộc thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động của CTĐC nhằm kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm; qua đó tạo tính răn đe để các DN, cá nhân nâng cao ý thức tuân thủ các quy định của pháp luật về chứng khoán. 

Việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra CTĐC còn nhằm sớm phát hiện và khắc phục những hạn chế trong cơ chế quản lý, các quy định pháp luật…

Trên website của UBCK thời gian này, gần như ngày nào cũng có quyết định xử phạt đối với các hành vi vi phạm của CTĐC. Trong đó, phổ biến nhất là các sai phạm liên quan đến nghĩa vụ CBTT khi phát hành tăng vốn, giao dịch nội bộ… Gần đây, tại không ít CTĐC rộ lên tình trạng cổ đông lớn, cổ đông nội bộ mua, bán “chui” cổ phiếu, gây bức xúc cho các cổ đông.

Mới đây nhất, Chủ tịch UBCK đã phạt cảnh cáo CTCP An Phú (TP. HCM), một DN đã đăng ký CTĐC với UBCK ngày 7/8/2007, do Công ty vi phạm Khoản 1 Điều 11 Nghị định 01/2010/NĐ-CP về chào bán cổ phần riêng lẻ. 

Công ty đã kết thúc đợt chào bán cổ phần riêng lẻ vào ngày 27/4/2012, nhưng đến ngày 12/6/2012 mới nộp báo cáo kết quả chào bán cổ phần riêng lẻ cho UBCK, trong khi theo quy định thì trong vòng 10 ngày kể từ khi kết thúc đợt chào bán, Công ty phải thực hiện nghĩa vụ này.

Theo quy định của Thông tư 52/2012/TT-BTC, CTĐC phải công bố đầy đủ nội dung thông tin về báo cáo tài chính năm đã được kiểm toán trên trang thông tin điện tử của công ty và trên phương tiện CBTT của UBCK. Tuy nhiên, rất nhiều DN tuy đã đăng ký CTĐC với UBCK cách đây nhiều năm, nhưng đến nay, NĐT vẫn không tìm thấy website của các DN này. 

Cụ thể như CTCP Nông sản Tân Lâm (Quảng Trị) đã đăng ký là CTĐC từ ngày 3/5/2007, CTCP Phát triển điện nông thôn tỉnh Trà Vinh cũng đã đăng ký là CTĐC với UBCK ngày 6/6/2007, hay CTCP Thép Hương Thịnh (Bắc Giang), CTCP Đá Spilit (Thanh Hóa)… cũng đều là CTĐC, nhưng hiện vẫn không có website để đáp ứng nghĩa vụ CBTT theo quy định.

Điều này khiến cổ đông không khỏi bức xúc, bởi đồng vốn họ đầu tư vào DN, nhưng không hề biết các DN đang làm gì với đồng vốn đó. Nếu UBCK không mạnh tay xử lý các trường hợp vi phạm này, thì không dễ khắc phục tình trạng cổ đông “mù” thông tin về hoạt động của DN.

Thanh tra tăng cường “để mắt”

Bà Phương cho biết, hoạt động thanh tra CTĐC đang và sẽ được UBCK tăng cường, trong đó sẽ tập trung chuẩn hóa các biện pháp thanh tra. Cụ thể, UBCK đang khẩn trương xây dựng để sớm ban hành Quy trình thanh tra, kiểm tra hoạt động của CTĐC.

“Quy trình thanh tra này đang được UBCK thực hiện thí điểm tại một số DN, để có cơ sở thực tiễn phục vụ cho hoàn chỉnh quy trình. Theo kế hoạch, quy trình này sẽ được UBCK hoàn tất để báo cáo Bộ Tài chính trước khi ban hành và thực hiện trong quý IV/2012”, bà Phương nói.

Trả lời thắc mắc của nhiều NĐT về Quy trình thanh tra có tập trung kiểm tra, xử lý nhằm ngăn chặn nhiều hành vi vi phạm có tính chất tái phạm của các CTĐC như: không có website để CBTT, không CBTT khi phát hành tăng vốn, hay cổ đông lớn, cổ đông nội bộ thực hiện giao dịch cổ phiếu…

Bà Phương cho hay, trong Quy trình thanh tra, cũng như thực tế thanh tra hiện tại, UBCK luôn tập trung kiểm tra việc chấp hành nghĩa vụ báo cáo, CBTT định kỳ, bất thường và theo yêu cầu của UBCK; kiểm tra việc lập và CBTT trên website; việc bảo quản, lưu giữ thông tin đã báo cáo, công bố... 

Đặc biệt, quá trình thanh tra, kiểm tra còn tập trung làm rõ CTĐC có chấp hành đầy đủ các quy định về thực hiện chào bán chứng khoán để tăng vốn, việc sử dụng vốn; làm rõ tỷ lệ nắm giữ cổ phiếu của các thành viên HĐQT, ban điều hành, ban kiểm soát...

UBCK còn đi sâu thanh, kiểm tra việc xây dựng quy chế nội bộ về quản trị công ty; cung cấp thông tin cho cổ đông và ban kiểm soát; việc chấp hành các quy định về tổ chức họp, thông qua các quyết định của ĐHĐCĐ, HĐQT… 

Hoạt động tranh, kiểm tra cũng tập trung làm rõ việc tuân thủ trách nhiệm, nghĩa vụ theo quy định của thành viên HĐQT, thành viên ban kiểm soát, các chức danh quản lý, điều hành DN; việc chấp hành các quy định về ngăn ngừa xung đột lợi ích và giao dịch với các bên có quyền lợi liên quan đến DN…

“Để đảm bảo hoạt động thanh tra đạt kết quả cao, trước khi tiến hành thanh tra, trên cơ sở nhiều nguồn thông tin thu thập được, UBCK tập trung đánh giá tình hình chấp hành các quy định pháp luật về chứng khoán tại CTĐC. 

Đây là tiền đề quan trọng cho việc thanh, kiểm tra được tiến hành chính xác, khách quan, hiệu quả; không trùng lặp về phạm vi, đối tượng, nội dung, cũng như thời gian thanh tra giữa các đơn vị thực hiện chức năng thanh tra”, bà Phương cho hay.

Theo Hữu Đạo
ĐTCK