Nghị quyết ĐHCĐ năm 2011 của CTCP Cao su Hòa Bình (HRC) đã thông qua nội dung là sẽ thoái vốn đầu tư chứng khoán 50 tỷ đồng vào năm 2013. HRC hiện có 2 khoản đầu tư vào Quỹ đầu tư Tăng trưởng Việt Long và Quỹ đầu tư Con hổ Việt Nam, với số tiền góp vốn tương ứng là 30,45 tỷ đồng và 20,2 tỷ đồng. Việc rút số tiền này về vào năm 2013 được HRC xem là một biện pháp bổ sung nguồn vốn cho đầu tư dài hạn.

CTCP Đầu tư và phát triển Sacom (SAM) có một khoản đầu tư hơn 280 tỷ đồng vào Quỹ Tầm nhìn SSI. Đầu năm 2010, trong kế hoạch lợi nhuận, SAM hy vọng sẽ có khoản lợi nhuận 15% từ quỹ này giống như năm trước đó, nhưng cuối cùng kết quả không được như mong muốn. Tại ĐHCD vừa qua, nói về kế hoạch với các khoản đầu tư tài chính, ông Đỗ Văn Trắc, Tổng giám đốc SAM cho biết, Công ty sẽ rút khoản vốn đầu tư này về khi đến thời hạn đóng quỹ vào năm 2013. Năm 2007, SAM là nhà đầu tư lớn thứ 2 sau SSI góp vốn vào Quỹ Tầm nhìn SSI, quỹ này có tổng vốn góp là 1.700 tỷ đồng.

Đây chỉ là 2 trong số nhiều công ty sản xuất góp vốn vào quỹ đầu tư. Vào giai đoạn bùng nổ của TTCK sau thời điểm Việt Nam trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các doanh nghiệp này đã huy động được một lượng vốn lớn, vượt quá nhu cầu sử dụng cho các dự án. Vì vậy, đầu tư chứng khoán, trong đó có việc góp vốn vào các quỹ đầu tư là cách thức khá phổ biến trong việc sử dụng vốn thặng dư của nhiều công ty niêm yết. Nhưng lợi nhuận thực tế không đạt được như kỳ vọng, cộng với tình trạng thiếu vốn cho hoạt động sản xuất - kinh doanh hiện nay, thì việc các công ty thanh hoán các khoản đầu tư tài chính, trong đó có việc rút vốn ở các quỹ đầu tư chứng khoán khi đáo hạn được nhận định sẽ là một xu hướng tất yếu. Ngay cả khi TTCK tăng trưởng trở lại, thì nhận thức của các công ty đã thay đổi, chưa chắc đã còn mặn mà với đầu tư ngoài ngành.

Năm 2013 cũng là thời điểm mà Quỹ đầu tư Prudential hết thời hạn hoạt động. Đại diện quỹ này chia sẻ, Quỹ sẵn sàng gia tăng tỷ lệ tiền mặt để trả lại cho nhà đầu tư nếu Đại hội nhà đầu tư biểu quyết đóng quỹ.

Xu hướng rút vốn khỏi các quỹ đầu tư, nếu diễn ra, sẽ có ảnh hưởng nhất định đến TTCK. Từ nay đến năm 2013 còn hai năm nữa, nhưng năm nay, TTCK gặp nhiều khó khăn nên các quỹ đầu tư gần như không có hoạt động giải ngân đáng kể nhằm bảo toàn vốn. Nếu TTCK phục hồi thì đây sẽ là cơ hội để các quỹ đầu tư, nhất là các quỹ thành viên không niêm yết thanh hoán các khoản đầu tư của mình, chuẩn bị cho thời điểm hoàn trả tiền cho các thành viên góp vốn. Liệu các công ty quản lý quỹ có tiếp tục thực hiện chu kỳ đầu tư dài hạn mới khi nhiều thành viên góp vốn có ý định sẽ rút vốn về vào năm 2013?

Ngay cả khi tình hình TTCK có thay đổi, trở nên triển vọng, đối lập với trạng thái ảm đạm và bi quan như hiện nay, thì việc đồng Việt Nam (VND) đang trở nên có giá hơn và khó huy động hơn khiến tâm lý chung là các doanh nghiệp không muốn gửi tiền cho người khác đầu tư giúp như trước. Vấn đề chỉ là doanh nghiệp lỗ hay lời bao nhiêu khi đến thời điểm rút vốn về.

Đến năm 2013 và năm sau đó, rất có thể sẽ có công ty quản lý quỹ rơi vào tình trạng không còn quỹ để quản lý. Công ty Quản lý quỹ SSI nếu không còn Quỹ Tầm nhìn, có thể chuyển sang quản lý chính khoản tự doanh của SSI và những quỹ khác mà Công ty đã và đang huy động. Nhưng những công ty quản lý quỹ khác sẽ đứng trước thử thách làm thế nào để tiếp tục hoạt động trong ngành quản lý quỹ Việt Nam.