Ông bắt đầu với chứng khoán thế nào? Vì sao ông không làm việc chính thức trong một tổ chức tài chính nào hoặc góp vốn thành lập công ty chứng khoán khi bản thân rất am hiểu về thị trường này?

- Sau năm 1990, khi có Luật Công ty, chủ trương cổ phần hóa và những bước khởi động thị trường chứng khoán, tôi tham gia một số công ty, là người khởi lập và sáng lập ra ba đơn vị lớn (Saigon Burotel, Nuti Food, Thiên Nam). Từ năm 1995, tôi quyết định nghỉ biên chế, ra làm tư vấn độc lập cho các doanh nghiệp có toan tính phát triển đón đầu. Có thể nói tôi là một “freelance” (người làm nghề nghiệp dư) rất sớm tại VN.

Với việc lập công ty chứng khoán, có lẽ cần có điều kiện mới thành công chứ không đơn giản. Thực ra tôi có nghĩ đến vài lần, nhưng thôi vì một số lý do, mặc dù tôi đã tập hợp và điều phối “Nhóm Đầu tư Chứng khoán Sài Gòn” đầu tiên từ cuối những năm 90. Gọi là nhóm nhưng có cả trăm anh em và sau này họ là những hạt nhân tích cực của thị trường.

Do vậy, như cái nghiệp, tôi lại tiếp tục làm một freelance chuyên nghiệp bên cạnh những công ty tín nhiệm mình. Tôi đã cộng tác hiệu quả với họ, và nhiều doanh nghiệp đã gặt hái được kết quả tốt, như SAM, REE, SAV, BT6… trước đây và Nam Long Group, Trường Hải Group… gần đây. Riêng việc kinh doanh chứng khoán, tôi có chủ trương và cách riêng.

- Sau nhiều năm gắn bó với chứng khoán, điều gì khiến ông tâm đắc nhất khi quyết định theo đuổi nghề chuyên gia tư vấn độc lập?

- Đó là sự thử thách không ngừng và việc làm sao có thể giữ được mình. Mặt khác, nhờ tư cách độc lập, tôi có thể có các kiến giải thẳng thắn, khách quan, vì tôi làm việc với chính cái đầu của mình chứ không qua tay người khác. Một số trường hợp có thể ý kiến của tôi không được tiếp nhận ngay, nhưng ít lâu sau lại được đánh giá cao, nhất là với cách làm qui ước hoặc nội dung có tính nền tảng. Nhiều nội dung đóng góp của tôi đã được đưa vào các văn bản luật, như Luật Doanh Nghiệp.

Công việc cũng buộc tôi luôn sáng tạo để có các giải pháp hữu ích chuyển giao cho doanh nghiệp mà tôi tư vấn/cố vấn. Có cái đã được doanh nghiệp cả nước sử dụng nhiều năm nay như mẫu “Chứng nhận cổ đông” sử dụng cho các doanh nghiệp tôi tư vấn trước năm 2000 và được công bố rộng rãi năm 2001

- Anh có thể kể một kỷ niệm vui với nghề chuyên gia tư vấn độc lập của mình?

- Cách đây gần sáu năm, có anh chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc một đơn vị, tham gia với tư cách sáng lập vào quá trình thành lập một công ty khác do tôi tư vấn. Hôm thông qua điều lệ, do đến trễ và chưa đọc kỹ, anh ấy đã có những lời lẽ khá căng với tôi về một nội dung liên quan đến cổ đông sáng lập. Lúc đó tôi và anh chưa biết nhau. Biết anh nóng vội nên tôi cố kiềm chế. May là ngay sau đó, các anh sáng lập khác đã giải thích lại và anh hiểu ra…

Bẵng đi vài tháng sau, thật bất ngờ, chính vị chủ tịch kiêm tổng giám đốc đó đã gọi điện một cách trọng thị mời tôi về làm cố vấn cho công ty anh. Tính cách của anh như vậy làm tôi nể phục nên không thể không nhận lời. Sau đó, tôi giúp anh hoạch định hướng đi chiến lược, dựng lộ trình và cùng anh và bộ máy công ty tiến hành các bước cấu trúc lại công ty để sẵn sàng đón nhà đầu tư và phát triển lớn.

Kết quả là, đến giữa năm 2008, khi cả nền kinh tế bế tắc thanh khoản, hàng loạt doanh nghiệp lâm vào tình trạng khát vốn, thì công ty của anh được hai đối tác uy tín nước ngoài tham gia góp vốn 30 triệu USD. Tôi chắc anh rất vui nên vào một buổi chiều nọ, sau giờ làm việc, anh mời tôi vào phòng và nói “hiệu quả quá, tốt quá” rồi bắt tay cảm ơn tôi. Chút cảm xúc, tôi đáp lại “chỉ là phước chủ may thầy thôi anh”.

- Nhiều năm làm nghề tư vấn chứng khoán độc lập mà không gắn với bất kỳ tổ chức nào, ông có bao giờ bị người khác nói rằng mình hơi khác người không?

- Chưa bao giờ. Thực ra, chứng khoán chỉ là một mảng việc của tôi. Nó là một phần hoạt động nghiên cứu và làm việc của tôi trong lĩnh vực kinh tế tài chính. Gọi chuyên gia độc lập chỉ là đặc điểm để phân biệt về trách nhiệm, tư cách xử lý tình huống khách quan, hay tình trạng không liên lập khi hành sự đối với một số hoạt động nào đó thôi, kể cả hoạt động của các doanh nghiệp.

Còn lại khi làm, công việc của tôi thường là liên lập với bộ máy của doanh nghiệp hay tổ chức. Vả lại, người ta gọi tôi là “chuyên gia chứng khoán” có lẽ chỉ là cách nhìn nhận các hoạt động nổi bật của tôi trong ngành chứng khoán.

- Có rất nhiều người đã rời bỏ ngành chứng khoán khi thị trường khủng hoảng nhưng ông thì vẫn trụ lại. Vào những thời điểm đó, ông làm gì?

- Tôi tập trung công việc khác, phân khúc khác, dành nhiều thời gian cho mảng doanh nghiệp, giảng dạy, nghiên cứu viết sách, thực hiện các dự án riêng. Cũng nhờ vậy mà cuốn sách thứ mười của tôi “Tài chính chứng khoán qua Nhịp cầu Anh Việt” mới ra đời, do Lạc Việt và NXB TPHCM ấn hành cuối năm 2010. Những lúc rỗi việc đó tôi cũng tranh thủ đi chơi với gia đình, thăm bạn bè, đi nước ngoài…

- Là một chuyên gia tư vấn độc lập, điều gì khiến ông tâm tư nhất sau nhiều năm gắn bó với thị trường chứng khoán?

- Là người đã đi cùng với thị trường ngay từ thời gian chuẩn bị, tôi nếm trải buồn vui theo từng thăng trầm của thị trường. Thế nhưng biết nhiều, khổ nhiếu.

Tôi thấy xót trước những cách nghĩ, cách hành xử còn khá “lệ làng” dễ làm nghèo thị trường, thấy sốt ruột trước thực trạng chậm chạp so với yêu cầu cải thiện và xây dựng một thị trường như đáng lẽ đã có, để bảo vệ nhà đầu tư và môi trường đầu tư…

Trong nhiều trường hợp, người làm việc độc lập lại như người ngoài, và đây là một tình tự khác. Đó là ưu tư của người biết rõ nhưng bị đứng ngoài, bức xúc nhưng không thể tham gia sâu… Dù sao, với tâm huyết của người đã và đang đồng hành, tôi tin và mong thị trường sẽ nhanh được cải thiện, để chứng khoán không chỉ là kênh dẫn vốn mà cần thiết sẽ là môi trường đầu tư sinh lợi của đại chúng được bảo hiểm bởi niềm tin.