* Cần nhìn nhận đúng hơn Thông tư 148/2010/TT-BTC về phòng chống rửa tiền

Trong thời gian qua, không ít nhà đầu tư, công ty chứng khoán (CTCK) và chuyên gia thể hiện sự quan ngại khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 148/2010/TT-BTC hướng dẫn thực hiện các biện pháp phòng, chống rửa tiền đối với lĩnh vực bảo hiểm, chứng khoán và trò chơi giải trí có thưởng. Mới đây đại diện Bộ tài chính cũng đã trần tình về một số nội dung được xem là “hiểu nhầm” những quy định trong thông tư này.

Để có một cái nhìn đa chiều, Vietstock giới thiệu những điểm nổi bật trong bài viết của Ông Lương Văn Trung, Giám đốc Pháp lý tại Saigon Asset Management và ông Hoàng Văn Dũng, Luật sư tại Bross & Partners, bình luận về Thông tư số 148/2010/TT-BTC.

1. Thông tư 148 không phải là một bất ngờ về mặt chính sách và cũng không nên coi là một biện pháp can thiệp vào thị trường chứng khoán. Đây chỉ là một hướng dẫn về mặt kỹ thuật để thực hiện Nghị định 74 đối với các chủ thể thuộc quyền quản lý của Bộ Tài chính. Thực tế, nhiều định chế tài chính có vốn đầu tư nước ngoài đã thực hiện đầy đủ và chặt chẽ yêu cầu này trước khi Nghị định được ban hành.

2. Không nên cho rằng các CTCK phải báo cáo các giao dịch mua bán chứng khoán trên thị trường niêm yết có giá trị 200 triệu trở lên trong ngày.

3. Chỉ các giao dịch mua bán cổ phiếu trao tay và thành toán bằng tiền mặt với giá trị 200 triệu đồng trở lên mới thuộc diện báo cáo.

4. Giao dịch đáng ngờ phụ thuộc nhiều vào khả năng phân tích và đánh giá tình huống của nhân viên xử lý giao dịch và nhân viên phụ trách phòng, chống rửa tiền. Nguyên tắc suy đoán hợp lý cần phải được áp dụng và tùy theo tình từng tình huống cụ thể.

5. CTCK chỉ có quyền từ chối thực hiện giao dịch trong một số trường hợp rất hạn chế. Đồng thời, những trường hợp từ chối này là cần thiết hoặc CTCK hoặc khách hàng có thể tránh được một cách dễ dàng nếu tuân thủ đúng quy định hiện hành của pháp luật và yêu cầu cung cấp thông tin của CTCK.

6. Thông tư 148 không tạo ra nhiều gánh nặng về chi phí và nguồn nhân lực cho CTCK. Điều quan trọng nhất mà CTCK phải thực hiện là có cán bộ chuyên trách về phòng, chống rửa tiền, xây dựng quy trình nội bộ về công việc này và đào tạo cho toàn bộ nhân viên. Đồng thời, các CTCK nên xây dựng hệ thống báo cáo tự động dựa trên hạ tầng công nghệ thông tin hiện có.

7. Các CTCK phải tuyệt đối tuân thủ quy tắc không tiết lộ cho khách hàng về báo cáo giao dịch nhằm tránh khả năng giúp người rửa tiền có thể có cách trốn tránh hoặc gây hoang man cho các khách hàng không có mục đích rửa tiền.

Được biết, Thông tư 148 được ban hành để hướng dẫn thực hiện Nghị định 74/2005/NĐ-CP ngày 7/6/2005 về phòng, chống rửa tiền có hiệu lực từ ngày 01/08/2005.