Nhiều chuyên gia kỳ vọng giao dịch tại UPCoM sẽ sôi động hơn, từ đó thu hút được nhiều doanh nghiệp đưa cổ phiếu vào thị trường này...

Nhiều điểm mới

Từ cuối tháng 6-2010, ngay sau khi thông tin UPCoM sẽ áp dụng phương thức giao dịch khớp lệnh liên tục thay cho phương thức thỏa thuận điện tử, thanh khoản của thị trường này tăng vọt. Chỉ số UPCoM-Index cũng “chạy” một mạch từ 46,42 điểm vào ngày 23-6 lên 60,09 điểm vào phiên cuối tuần qua.

Cùng với sự sôi động hơn của UPCoM, việc bổ sung phương thức giao dịch khớp lệnh liên tục đối với thị trường này cũng trở thành một chủ đề “nóng” trên một số diễn đàn chứng khoán trong thời gian gần đây. Ông Hoàng Thạch Lân - giám đốc khối môi giới Công ty chứng khoán MHB - cho rằng nhà đầu tư đã quan tâm hơn đến UPCoM, bắt đầu tích lũy cổ phiếu với kỳ vọng giao dịch tại đây sẽ nhanh chóng, thuận tiện hơn.

Trước đây, với phương thức giao dịch thỏa thuận theo nguyên tắc song phương, sau khi lệnh nhà đầu tư được nhập vào hệ thống, nhân viên môi giới của các công ty chứng khoán phải theo dõi các lệnh chào mua hay bán có trên hệ thống, sau đó lựa chọn lệnh phù hợp để thực hiện lệnh giao dịch cho khách hàng.

Quá trình này tốn nhiều thời gian, kể cả chi phí, nên nhiều khi nhân viên môi giới không mặn mà với việc thực hiện lệnh. Do đó, ngay cả khi có lệnh chào mua tương ứng về khối lượng và giá của lệnh chào bán, nhưng giao dịch cũng không thực hiện được nếu môi giới không xúc tiến.

Còn với phương thức mới, các lệnh vào hệ thống sẽ tự động khớp ngay với lệnh đối ứng có mức giá thỏa mãn tốt nhất trong hệ thống, không cần chờ lệnh đối ứng có mức giá và khối lượng tương đương hay thông qua môi giới của công ty chứng khoán như trước.

“Việc mua hay bán được thực hiện nhanh chóng không những giúp thanh khoản thị trường tốt hơn, mà nhiều nhà đầu tư cũng yên tâm tham gia vì không còn quá lo ngại chuyện “ôm hàng” ngồi chờ...” - ông Huỳnh Anh Tuấn, tổng giám đốc Công ty chứng khoán SJCS, nói.

Cũng theo ông Tuấn, thị trường UPCoM còn có một số yếu tố hấp dẫn khác như biên độ dao động giá (+/-10%) rộng rãi hơn và thời gian giao dịch cũng kéo dài hơn so với sàn niêm yết chính thức. Đây là những động lực sẽ lôi kéo thêm nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là giới đầu cơ nếu thanh khoản được cải thiện tốt hơn nữa trong thời gian tới.

Một quan chức Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội - đơn vị tổ chức và quản lý UPCoM - cho biết cơ quan này cũng đang tích cực chuẩn bị việc sớm triển khai áp dụng giao dịch trực tuyến (online) cho thị trường UPCoM, thay vì giao dịch từ xa như hiện nay. Theo quan chức này, một khi giao dịch online được áp dụng cho UPCoM, thị trường này chắc chắn sẽ hấp dẫn hơn, sôi động hơn và thu hút sự quan tâm hơn nữa của công chúng đầu tư.

Thêm sức ép vào UPCoM

Một quan chức HNX thừa nhận vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu là đưa tất cả cổ phiếu của các công ty đại chúng vào giao dịch tại UPCoM. Nhiều cổ phiếu vẫn giao dịch tại các chợ chứng khoán tự phát (OTC). Tuy nhiên, vị quan chức này cũng lạc quan cho rằng một khi thanh khoản của UPCoM được cải thiện, nhiều nhà đầu tư quan tâm hơn, thị trường này sẽ thu hút nhiều hơn nữa cổ phiếu của các công ty đại chúng.

Ông Huỳnh Anh Tuấn cho rằng không ít cổ phiếu giao dịch tại UPCoM hiện nay có các chỉ số cơ bản rất tốt, nhưng bị thị trường định giá thấp và hoạt động mua bán không nhiều. Điều này khiến một số công ty đại chúng chưa đáp ứng điều kiện niêm yết cổ phiếu cũng không muốn đăng ký giao dịch tại UPCoM, vì cả hai mục tiêu là tăng thanh khoản cho cổ phiếu và quảng bá thương hiệu doanh nghiệp đều không thực hiện được. Những doanh nghiệp đã ý thức được các mục tiêu này, theo ông Tuấn, chắc chắn sẽ sớm vào UPCoM nếu thị trường này nhộn nhịp hơn trong thời gian tới.

Một khi UPCoM hấp dẫn hơn cũng gây sức ép, buộc các công ty đại chúng phải dưa cổ phiếu vào giao dịch. Một cán bộ Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD) cho biết đã có một số lãnh đạo công ty đại chúng “khéo léo” từ chối đăng ký lưu ký chứng khoán do lo ngại phải đưa cổ phiếu lên sàn niêm yết chính thức. Đây là những công ty hội đủ các điều kiện để niêm yết cổ phiếu, nhưng bản thân các vị lãnh đạo này lo ngại chuyện quản trị doanh nghiệp, tổ chức sản xuất trong tương lai và cả vấn đề minh bạch thông tin nếu niêm yết cổ phiếu.

Theo vị cán bộ VSD, thị trường UPCoM đã được các doanh nghiệp này đưa vào tầm ngắm do không có ràng buộc khắt khe về công bố thông tin, vấn đề là còn chờ tín hiệu thanh khoản từ thị trường này.

Theo ông Lê Đạt Chí (ĐH Kinh tế TP.HCM), thời gian qua nhiều doanh nghiệp có xu hướng chuyển sang sàn niêm yết chính thức sau một thời gian đưa cổ phiếu vào đăng ký giao dịch tại UPCoM. Trong thời gian tới, cổ phiếu giao dịch tại UPCoM sẽ được định giá một cách chính xác hơn với phương thức giao dịch mới, nhiều doanh nghiệp có khả năng chọn lựa UPCoM để làm địa chỉ chuyển tiếp trong quá trình tổ chức lại quản trị doanh nghiệp, xây dựng chương trình công bố thông tin...

Tuy nhiên, một số chuyên gia cũng khuyến cáo cơ quan quản lý thị trường cần xây dựng các tiêu chí rõ ràng hơn để phân biệt “đẳng cấp” giữa các thị trường (HoSE, HNX, UPCoM), khuyến khích các công ty đại chúng đưa cổ phiếu vào những thị trường phù hợp.