Khối lượng giao dịch trên cả hai sàn tăng lên liên tục khiến hàng loạt cổ phiếu vẫn giữ được màu xanh tăng giá. Các công ty chứng khoán (CTCK) lại có dịp chào mời nhà đầu tư vay tiền để mua bán nhiều hơn.

Không hạn chế

Cho dù một số ngân hàng vẫn chưa cho vay cầm cố chứng khoán vì hết "room" (tỷ lệ cho vay được phép) hoặc vì nguồn vốn dư thừa không nhiều. Tuy nhiên, dịch vụ đòn bẩy tài chính này vẫn đang được khá nhiều CTCK thực hiện bằng vốn của chính mình. Thậm chí một số CTCK sẵn sàng đi vay ngân hàng theo hình thức vay vốn kinh doanh và sau đó sẽ cho các nhà đầu tư (NĐT) vay lại. Để thực hiện nghiệp vụ này, bản thân CTCK sẽ ký kết một thỏa thuận "Hợp tác đầu tư" với NĐT theo tỷ lệ góp vốn đối ứng là 50% - 50% bằng tiền mặt (vì theo quy định, CTCK không được phép thực hiện dịch vụ cho vay cầm cố chứng khoán).

Ví dụ: khi khách hàng có 1 tỉ đồng thì CTCK sẽ cho vay thêm 1 tỉ đồng để giao dịch trên thị trường. Tỷ lệ góp vốn này có sự thay đổi tùy CTCK như 40% - 60% hoặc thậm chí có CTCK còn cho vay lên đến 80% (NĐT có 1 tỉ đồng sẽ được CTCK cho vay thêm 8 tỉ đồng). Lãi suất cho vay cầm cố chứng khoán trên thị trường đang phổ biến ở mức từ 18% - 21%, thời gian cho vay từ 30 - 60 ngày. Thậm chí có một số CTCK cho vay không giới hạn thời gian và không giới hạn số tiền. Quan trọng là NĐT có đủ chứng khoán trong tài khoản để làm tài sản cầm cố khi thực hiện hợp đồng vay vốn hay không.

Đặc biệt, các khách hàng "VIP" và khách hàng thân quen của CTCK sẽ dễ dàng vay được số tiền nhiều hơn với lãi suất ưu đãi hơn những khách hàng còn lại. Người viết bài này trong hai ngày đầu tuần thử gọi điện đến CTCK H. tại TP.HCM để hỏi về dịch vụ cho vay cầm cố chứng khoán thì được trả lời không có. Tuy nhiên sau khi nhờ một người quen thân với môi giới ở công ty này thì được chấp nhận cho vay ngay lập tức. Tổng giám đốc một CTCK tại TP.HCM cũng phải thừa nhận hiện giờ "muốn vay bao nhiêu cũng có và không hạn chế về hạn mức. Còn lãi suất thì thỏa thuận với nhau nhưng thấp nhất cũng phải khoảng 18%/năm". CTCK nào cho vay nhiều sẽ thu được càng nhiều lợi nhuận từ lãi suất cho vay, từ phí giao dịch của NĐT...

Mặt sau của đòn bẩy tài chính

Giá trị giao dịch trên cả hai sàn chứng khoán trong một tuần qua đã liên tục tăng lên và đạt gần 4.000 tỉ đồng/phiên. Câu hỏi đặt ra là "nguồn tiền đó từ đâu ra?". Theo ông Huỳnh Anh Tuấn - Tổng giám đốc Công ty chứng khoán SJC, nguồn tiền đang gia tăng vào thị trường có thể là một phần dòng tiền cũ của các NĐT vẫn tạm thời để yên trong tài khoản khi thị trường còn lình xình. Khi thị trường tăng thì ngay lập tức dòng tiền này được "đẩy" vào giao dịch. Cũng không loại trừ sự góp mặt của dòng tiền mới của các NĐT cũ và NĐT mới tham gia. Ngoài ra, dòng tiền từ dịch vụ cho vay cầm cố chứng khoán đang được tăng lên nhanh chóng. Đó là chưa kể một đến các nghiệp vụ khác như cho giao dịch tiền thời hạn T+2 (NĐT mua chứng khoán sau đó 2 ngày mới trả cho CTCK) nên dòng vốn được quay vòng nhanh hơn.

Hiện không ai ước tính được dòng tiền vay đang chiếm bao nhiêu phần trăm trong giao dịch trên thị trường và nhiều CTCK cho rằng chưa nhiều như đợt tăng mạnh trong năm 2009. Tuy nhiên, một vài chuyên gia chứng khoán tại TPHCM lại cho rằng tỷ lệ này đang tăng nhanh và không loại trừ sẽ đạt đỉnh điểm tương đương trong tuần tới. Vì vậy rủi ro cho các NĐT cũng sẽ gia tăng theo. Không ít NĐT vẫn còn "rùng mình" trước những cơn bán tháo trên thị trường trong thời gian qua. Gần nhất là trong quý 4/2009 khi VN-Index từ mức 630 điểm giảm về 434 điểm. Khi đó, NĐT muốn cắt lỗ cũng không thể nào thực hiện được vì bên mua hầu hết trống trơn. Nguyên nhân chính là nguồn vốn vay vào thị trường quá nhiều nên khi thị trường giảm điểm, NĐT càng muốn bán ra để trả nợ.

Đặc biệt khi giá CP càng giảm dưới tỷ lệ quy định, các CTCK yêu cầu NĐT giải chấp nên người muốn bán lại càng đông hơn. Đó luôn luôn là mặt sau của dịch vụ đòn bẩy tài chính mà bất kỳ NĐT nào cũng biết. Vì vậy, trong cơn say chiến thắng có thể nhiều NĐT đang tạm quên đi rủi ro đó nhưng cũng cần phải thận trọng. Không CP nào có thể tăng mãi và cũng phải có điểm dừng. NĐT tự cân nhắc tỷ lệ sử dụng vốn vay để không bị rơi vào vòng xoáy "bán tháo", "cắt lỗ" như cơn ác mộng đã từng xảy ra nhiều đợt trong quá khứ.

• TP. HCM: Đầu tư 5.300 tỷ đồng xây dựng cầu Cần Giờ thay phà Bình Khánh   (2017-04-13 06:25:20)
• Đề xuất Tp.HCM có đặc khu kinh tế, được thuê đất 99 năm   (2016-01-05 07:04:15)
• Du lịch Cần Giờ – điểm hẹn lý tưởng cho ngày cuối tuần ở Sài Gòn   (2016-01-01 09:20:06)
• "Thị trường BĐS tiếp tục ấm dần, giá bán sẽ nhích lên"   (2014-05-30 09:04:13)
• Lịch sự kiện và tin vắn chứng khoán ngày 30/05   (2014-05-30 09:03:15)
• Lịch sự kiện và tin vắn chứng khoán ngày 29/05   (2014-05-29 11:21:19)
• Công ty chứng khoán nhận định thị trường ngày 29/5   (2014-05-29 09:27:07)
• Chứng khoán Phố Wall đạt tăng trưởng lợi nhuận 175% nhờ rót tiền tự doanh đúng lúc   (2014-04-14 10:05:08)
• Nhiều doanh nghiệp hé lộ kết quả kinh doanh quý 1   (2014-04-14 10:04:18)
• Lịch sự kiện và tin vắn chứng khoán ngày 08/04   (2014-04-08 08:21:18)