Sự phục hồi đáng chú ý trong giá trị bất động sẽ chứng kiến một sự thay đổi thường niên trong giá cả từ giảm 18 % lên tăng 10 % trong vòng chưa tới một năm nữa.

Halifax, nơi cho vay thế chấp lớn nhất nước Anh, ước tính giá cả hiện đang thấp hơn 4,7 % so với tháng 10/2008 nhưng vẫn kì vọng rằng nó sẽ tăng gấp đôi vào tháng tư tới. Tổ chức phát triển nhà ở Rival Nationwide đã ghi nhận một sự gia tăng qua các năm tới gần 2 % vào tháng trước sau khi theo dõi thường xuyên sự giảm giá nhà đất hàng năm qua mỗi tháng kể từ tháng 3/2008. Nhưng những con số từ tổ chức này được công bố vào thứ ba sẽ đánh dấu sự bắt đầu gia tăng nhanh chóng tỉ lệ trên trong một vài tháng tới.

Cả hai công ty trên cũng sẽ công bố những chỉ số giá nhà ở của họ vào tuần này, cùng với dự đoán một sự gia tăng thường niên 10% vào tháng hai này hoặc sớm hơn.

Tin tức về tỉ lệ gia tăng giá nhà đất đột ngột chuyển từ con số tiêu cực sang một sự tăng lên tích cực từng bước có thể tạo nên sự kích thích mạnh hơn tới thi trường bất động sản trước cuộc tổng tuyển cử. Tuy nhiên, những đại lí bất động sản và người cho vay đang cảnh báo rằng sự phục hồi có thể là phải sau một sự giảm sút mới về giá trong ngắn hạn.

Sự thay đổi rõ nét trong chiều hướng của thị trường bất động sản cho thấy rằng, cuộc khủng hoảng gần đây nhất thậm chí còn tồi tệ hơn sự suy giảm giá trong những năm 90 nhưng nó vẫn xảy ra trong khoảng thời gian ngắn hơn rất nhiều.

Giá nhà đất đã giảm trong hơn 6 năm từ 1989 tới 1995 và phải cần tới 21 tháng tiếp theo để tăng lên 10 %. Trong khi đó, cuộc khủng hoảng gần đây nhất chỉ kéo dài trong 19 tháng, và theo như Nationawide, sự phục hồi thêm 10 % sẽ đạt được trong chưa đầy một năm.


Tuy nhiên, trong khi giá cả giảm chỉ khoảng 13 % suốt cuộc suy thoái kéo dài trong những năm 90, cả thị trường đã lao đao với 23 %từ sự bắt đầu của tình trạng khó thu hồi nợ vào tháng 7/2007 và kết thúc vào tháng 2, khi giá cả đã chạm đáy.

Vừa mới tháng tư đây, Halifax ghi nhận sự giảm sút thường niên ở mức 17,7 % nhưng tỉ lệ lãi suất thấp và sự thiếu hụt nhà ở để bán đã giúp kích thích sự gia tăng trở lại rõ nét. Thanh tra viên đã được cấp phép hành nghề Michael Day của văn phòng dịch vụ nhà đất Integra cho rằng: “Sự thiếu hụt lượng cung tạo ra yếu tố then chốt và đã giúp kích thích theo chiều hướng tích cực được ghi nhận trong giá nhà ở những tháng gần đây.”

 Một sự gia tăng trong số lượng nhà ở để bán được kì vọng là sẽ giảm bớt áp lực ngày càng tăng về giá cả. Ông Yolande Barnes, trưởng bộ phận nghiên cứu tại đại lí bất động sản Savills, dự báo giá cả có thể tiếp tục giảm tới 6,6 % vào giữa năm 2010. “Chúng ta sẽ thấy một sự bứt phá khỏi mức đấy vào tháng 3 năm sau nhưng chúng tôi cho rằng vào tháng 6, thị trường sẽ giảm một lượng nhỏ”, bà cho hay.

Công chúng cũng vẫn giữ sự thận trọng về triển vọng giá cả mặc dù thị trường đang đi lên. Tuy cuộc điều tra thường lệ về sự tín nhiệm của khách hàng của Nationwide cho thấy một bước cải thiện vững chắc trong kì vọng về giá nhà đất năm qua, khoảng 60 % người được hỏi vẫn cho rằng mức giá sẽ không thay đổi trong khoảng thời gian 6 tháng và mức dự báo trung bình chỉ là tăng 1 % vào mùa xuân tới.

Người trưởng điều hành của tổ chức phát triển nhà ở, Martin Gahbauer, cho biết: “ Những kì vọng về giá cả nhà đất có thể thường xuyên là yếu tố đầu tàu quan trọng trong ngắn hạn cho giá nhà ở và các hoạt động thị trường bởi sự kì vọng giá tăng tạo nên một sự thúc đẩy với những người mua tiềm năng dẫn tới việc họ sẽ mua thực sự. Trong thực tế, sự trượt giảm đột ngột về mức giá trong năm 2008 đã được tạo ra từ trước bởi sự giảm đáng kể trong kì vọng của người tiêu dùng về tình trạng thổi phồng giá nhà đất.

 Nhưng ông cũng thừa nhận rằng, trong những tháng gần đây, sự tăng giá nhà đất giả tạo thực tế đã vượt trước những kì vọng của người tiêu dùng, và ông cũng đưa ra ý kiến là có thể báo trước một thời kì giá cả ổn định. Tỉ lệ gia tăng đã chững lại kể từ mùa hè, so với sự tăng giá 1,4 % một tháng sau đó, sự gia tăng trong tháng 10 chỉ là 0, 4 % và sự giảm sút trong những tháng tới là hoàn toàn có thể.

Kể cả một sự gia tăng nhỏ trong những tháng tới có thể đẩy tỉ lệ hàng năm kên 10 % ngay từ bây giờ.

Bà Barnes cho rằng thị trường đã được điều chỉnh theo tiền mặt năm nay với những người mua rút bớt các khoản tiết kiện và những ông bố bà mẹ góp phần trong việc mua sắm cho con cái. “Tỉ lệ lãi suất tiền gửi thấp khiến cho tài sản trở nên hấp dẫn hơn”, bà cho biết thêm. “Thị trường được chỉ dẫn bởi lượng tiền mặt có xu hướng bật lên nhiều hơn rất nhiều và cả thị trường chủ đạo cũng giống thị trường dẫn đầu hơn, cũng được định hướng theo lượng tiền mặt.

Nationwide tin tằng tỉ lệ lãi suất sẽ không đổi trong suốt năm 2010 và ông Gahbauer cũng cho biết: “ Như một hệ quả, khả năng thanh toán thế chấp sẽ duy trì ở mức khá có lợi cho cả những người đi vay mới và hiện tại.

Nhưng trong khi những chính khách sẽ theo dõi thị trường nhà đất trong những tháng đầu năm sau để xem liệu nó có tạo ra những yếu tố khả quan có thể tác động vào cuộc tổng tuyển cử, chiến dịch tranh cử tự nó có thể phá hoại sự phục hồi, các đại lí bất động sản cảnh báo.

 Ông Day cũng cho biết: “ Có hai yếu tố quan trọng chỉ xảy ra một lần sẽ tác động vào thị trường trong năm 2010 – cuộc tổng tuyển cử và World Cup. Cả hai sẽ chứng kiến giai đoạn của các hoạt động chậm hơn khi mọi người quay trở lại những hoạt động bình thường của họ.

 “Tories nói rằng họ sẽ loại bỏ những gói thông tin về nhà ở - HIPs – nếu họ trúng cử và điều này có xu hướng góp thêm vào tình trạng ứ đọng thị trường thông thường trước bầu cử khi những người bán tiềm năng chờ đợi để xem điều gì sẽ xảy ra trước khi có quyết định riêng của mình.

 Bà Barnes cũng đồng ý với điều này. “Điều này không có lý lắm nhưng mọi người có xu hướng tạm gác mọi thứ trước cuộc bầu cử. Họ trì hoãn những quyết định của mình, nhưng cuộc bầu cử có thể là chất xúc tác làm mọi thứ thay đổi.

 Nỗi lo sợ về thuế tăng cao và việc dùng cắt giảm tác động đến công ăn việc làm trong công chúng cũng như đến các nhà thầu chính phủ là những nhân tố có thể tác động đến quyết định mua. Nhưng thất nghiệp gia tăng chậm hơn nhiều so với kì vọng và Hội đồng những người cho vay thế chấp tháng này đã giảm lượng dự báo của nó về số lượng sở hữu nhà từ 75.000 xuống còn 48.000 trong cả năm.

Điều này đối lập rõ ràng với sự suy giảm nhà đất trước đó. Những quy tắc cơ bản của thị trường là rất khác sau đó, bà Barnes nói. “Không chỉ lượng tiền mặt là có xu hướng điều chỉnh thị trường hay hạn chế thế chấp. Vào những năm 90, cần phải mất một khoảng thời gian dài để làm sáng tỏ điều này. Đã có một sự thiếu hụt bất thường về số hộ gia đình, tỉ lệ lãi suất cao và mọi người không thể chi trả những khoản thế chấp. Vào thời điểm đó, vấn đề là ở tính sẵn có của tín dụng chứ không phải chi phí của các khoản vay.”

Cũng có những chỉ báo rằng sự sẵn có thế chấp đã được cái thiện đáng kể với những người cho vay giờ đây trả trước một phần đáng kể trong giá trị tài sản. Với 42.000 khoản vay nhà ở được đưa ra vào tháng trước đã gấp đôi con số tổng cộng vào tháng 10/2008, theo số liệu dự báo của hiệp hội ngân hàng Anh vào tuần trước, chỉ 6 % thấp hơn khi thị trường bắt đầu suy yếu hai năm trước. Và khoản vay trung bình, ở mức 142.000 bảng, thì cao hơn 11 % so với một năm trước đó.

Việc kết thúc sự nới lỏng luật thuế vào tháng tới được kì vọng sẽ không tác động vào thị trường quá mạnh. Tuy nhiên, chính phủ hiện nay đang hạ thấp mức thuế vào tháng 9/2008 để miễn trừ cho tất cả những tài sản có giá dưới 175.000 bảng. Lộ trình kéo dài 12 tháng đã được mở rộng cho tới cuối năm, sau khi 1 % thuế sẽ lại được áp dụng cho nhà ở có giá trên 125.000 bảng, cùng với tỉ lệ thuế nhãn hiệu cao hơn tiếp tục được áp dụng với tài sản trên 250.000 bảng.

Sự giảm giá nhà đất có nghĩa rằng mặc dù 175.000 bảng đã là mức giá nhà trung bình khi sự nới lỏng được thông báo, hầu hết các thương vụ bán vẫn được miễn thuế kể từ đó. Giá tài sản trung bình giảm xuống dưới 150.000 bảng vào đầu năm nay, theo Nationwide, và vẫn ở dưới mức tạm thời.

Tổ chức phát triển nhà ở dự tính giá trung bình hiện tại là 162.000 bảng, nhưng bà Barnes nhận thấy rằng nó sẽ tăng trở lại 200.000 bảng trong 5 năm, cao hơn khoảng 7,5% mức đỉnh điểm hai năm trước.

Sau điểm sáng vào năm tới, bà dự đoán sự gia tăng giá khiêm tốn ở mức 2,7% nhưng cũng cho biết thêm: “Tiên lượng dài hạn cho việc trở lại của sự tăng giá trong những thị trường chủ đạo, với giá trị nhà ở trung bình ở Anh được kì vọng sẽ tăng 27 % trong giai đoạn 2012 tới 2015.