Thế nhưng, sau sự cố cháu bé tử vong do rơi từ tầng 9 nhà No21 tại khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp (Hà Nội) ngày 3-12-2011, hình ảnh “chuồng cọp”, “lồng chim” ngày nào bỗng xuất hiện trở lại.

Bỏ “lồng”, quây “lưới”

Mặc dù vụ tai nạn đáng tiếc đã trôi qua gần một tháng, nhưng nỗi ám ảnh với các gia đình có trẻ nhỏ tại khu đô thị này vẫn chưa nguôi ngoai. Khá nhiều gia đình ở các chung cư cao tầng đã tự tìm một giải pháp nhằm ngăn chặn những nguy hiểm tiềm tàng do sự hiếu động của trẻ nhỏ bằng “sáng kiến” quây lưới toàn bộ phần ban công. Theo đó bức màn lưới này được làm bằng dây cáp giống như dây phanh xe đạp nhưng được bọc nhựa. 

Tấm lưới này gồm những sợi cáp nhỏ, mỗi sợi cách nhau độ 5-7cm đan dọc và kéo căng chạy từ mặt lan can lên tới tận mép trần. Hai đầu sợi cáp được cố định bởi những điểm chốt của một chiếc khung kim loại có thể tháo ra. Theo người dân thì phương án này có vẻ hiệu quả bởi nó đảm bảo mỹ quan và không nhô hẳn ra ngoài như chuồng cọp làm bằng khung sắt. Ngoài ra khi có sự cố như cháy nổ cần thoát hiểm khẩn cấp thì chỉ cần dùng kéo, dao hoặc bất cứ vật dụng gì phổ biến trong nhà (như ghế đẩu, gậy, cán chổi…) cũng có thể phá bung tấm lưới với sức lực của một người lớn. Về mặt kỹ thuật tấm lưới này chỉ nhằm mục đích ngăn cản trẻ em leo trèo hoặc thò đầu, thò tay ra khỏi ban công gây ra những hậu quả đáng tiếc.

Quy chuẩn chưa trọn vẹn

Theo Nghị định 126/2004/NĐ-CP ngày 26-5-2004. Về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng, quản lý công trình hạ tầng đô thị và quản lý sử dụng nhà thì sẽ phạt từ 300 - 500 nghìn đồng đối với một trong những hành vi: Đục phá, cải tạo, cơi nới dưới mọi hình thức; tháo dỡ hoặc làm thay đổi phần kết cấu chịu lực, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị sử dụng chung, kiến trúc bên ngoài của nhà chung cư. Ngoài các hình thức xử phạt, tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị xử phạt bổ sung và bị áp dụng một hoặc nhiều biện pháp sau: Tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính đối với các vi phạm…; Buộc khôi phục tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra.

 Nếu chiếu theo Nghị định này thì có lẽ việc quây lưới tại các chung cư nói trên đều là không hợp pháp và trên thực tế, trước khi có “sáng kiến” quây lưới thì đã có khá nhiều chung cư người dân tự ý lắp chuồng cọp và đều đã bị xử lý. Ông Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch và kiến trúc Hà Nội cho rằng: Hầu hết các chung cư tại khu đô thị mới khi tiến hành xây dựng chủ đầu tư đều tuân theo quy chuẩn xây dựng Việt Nam. Và những quy chuẩn này đều được những người làm kiến trúc tính toán rất kỹ trước khi đưa vào áp dụng. Còn để xảy ra tai nạn trẻ nhỏ ngã từ ban công cao tầng xuống đất là do ý thức chủ quan của con người. Tuy nhiên, từ đây cũng rút ra bài học, có lẽ cần xem xét lại quy chuẩn này sao cho an toàn hơn. Khi thực tế đòi hỏi thì quy chuẩn cũng phải thay đổi sao cho phù hợp”.