Xét ở góc độ thương mại, doanh nghiệp phát triển bất động sản hiện chỉ chú tâm đầu tư xây dựng các căn hộ cho thuê giá cao mà không đả động gì đến phân khúc giá thấp, cho dù nhu cầu thuê ở, nhất là đối tượng công nhân viên chức ngày càng tăng lên, cùng lúc với sự “bật đèn xanh” về mặt chính sách của Nhà nước.

Cuối tháng 7/2010, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã có văn bản yêu cầu Ban Chỉ đạo về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản tập trung thực hiện một số nội dung cơ bản trong 6 tháng cuối năm nay. Trong đó, Bộ Xây dựng được giao là cơ quan chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và Ngân hàng Phát triển Việt Nam nghiên cứu cơ chế khuyến khích hình thành các doanh nghiệp cho thuê nhà ở, nhằm từng bước đáp ứng nhu cầu thuê nhà ở của xã hội.

Giới chuyên môn trong lĩnh vực bất động sản cho đây là động thái rất đáng mừng, giúp tiết kiệm, bảo tồn quỹ đất và các nguồn lực, nâng cao hiệu quả kinh tế và xã hội trong bối cảnh nhu cầu thuê nhà với giá rẻ nhất là khu vực đô thị ngày càng gia tăng.

Hơn nữa, với quan điểm coi nhà ở là phương tiện chỗ ở, nó sẽ khiến thị trường bất động sản lành mạnh hơn, giảm thiểu sự méo mó khi người dân quá thiên về việc đầu cơ, tích trữ.

Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM nêu quan điểm, xây nhà cho thuê đã trở thành xu thế phổ thông ở các nước phát triển trên thế giới. Ví dụ như Mỹ, 80% dân số ở nhà thuê, ở Ấn Độ, nhiều tập đoàn lớn nổi tiếng mà tên tuổi gắn liền với việc chuyên xây nhà cho thuê giá rẻ. Đó là những nhà tài phiệt, xây dựng những toà nhà kiên cố khi đất còn chưa có giá cao và cho thuê đến cả trăm năm nay nên giá cho thuê gần như rất thấp.

“Nếu áp dụng theo mô hình phổ biến trên, Việt Nam sẽ có những khu nhà cho thuê khang trang, có đầy đủ tiện ích, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội hoàn chỉnh. Căn hộ cho thuê khoảng 50m2, tầm tiền từ 2-5 triệu đồng/tháng, chắc chắn khi ấy nhiều người sẽ chọn phương thức thuê nhà dài hạn chứ không mua”.

Tuy nhiên xuất phát từ bài toán kinh tế, doanh nghiệp phát triển bất động sản vẫn rất hờ hững với phân khúc này. Bởi lẽ, việc tiếp cận đất đai vốn không đơn giản do quỹ đất tại các khu vực trung tâm có hạn, tiền sử dụng đất cao mà xây căn hộ cho thuê giá thấp (từ 2-5 triệu đồng/căn/tháng), doanh nghiệp phải mất vài chục năm mới thu hồi được vốn...

Để tháo gỡ, khuyến khích doanh nghiệp tham gia, ông Châu đề nghị, Chính phủ cần mạnh dạn miễn tiền sử dụng đất đối với các dự án xây nhà cho thuê giá rẻ. Bên cạnh đó hỗ trợ giảm thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp cũng như hỗ trợ lãi suất tín dụng trung và dài hạn. Ngược lại, nếu doanh nghiệp chuyển đổi mục đích sử dụng của dự án thì phải chịu hoàn toàn tiền sử dụng đất và thực hiện các nghĩa vụ theo quy định.

Về vấn đề này, một chuyên gia thuộc Cục Quản lý Nhà và Thị trường Bất động sản, Bộ Xây dựng cho rằng, hiện chúng ta mới chỉ có chính sách về xây dựng nhà ở xã hội cho thuê hoặc cho thuê mua, còn chính sách về việc khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà cho thuê thương mại vẫn chưa có.

Đây là vấn đề bức thiết của xã hội nên thời gian tới cơ quan này sẽ đẩy mạnh việc nghiên cứu các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về tài chính đồng thời làm công tác tư tưởng cho người dân. Trong đó, chú trọng chính sách tín dụng cho doanh nghiệp vay đầu tư xây dựng nhà cho thuê.

“Khuyến khích về đất đai, tạo điều kiện ưu tiên cho doanh nghiệp là vấn đề khá phức tạp, còn phải nghiên cứu thêm. Nhưng về tín dụng, quan điểm chung là phải tính toán mức lãi suất mức độ, thu hút với thời hạn vay dài. Thêm nữa thủ tục ngân hàng cho vay vốn phải thông thoáng, đơn giản, gọn nhẹ” - đại diện này bật mý.