Với cả doanh nghiệp và cá nhân muốn đầu tư vào bất động sản, đang rất khát vốn. Dự án thì thiếu điều kiện để vay tiền ngân hàng, còn cá nhân thì không phải ai cũng có nhà để thế chấp. Việc chứng minh thu nhập và phương án trả lãi không dễ dàng.
 
Vốn ngân hàng vẫn ngoài tầm
 
Nếu như vài ba năm trước, doanh nghiệp bất động sản được ngân hàng ưu ái, dự án nằm trên giấy cũng được chăm sóc tận tình thì nay, ngân hàng đã thắt chặt hầu bao khiến doanh nghiệp chật vật. Đã vậy, lãi suất cũng không dễ chịu chút nào, phổ biến ở mức 15% - 17% và không phải bất cứ dự án nào cũng tiếp cận vốn vay ngân hàng.
 
Điều này có nguyên do là tình hình địa ốc trong thời gian qua đầu tư theo phong trào dẫn đến giá cả bị đội lên không phản ánh đúng giá trị thực. Nếu ngân hàng tiếp tục rót vốn sẽ làm cho thị trường địa ốc càng thêm căng thẳng, xu hướng đầu cơ tăng làm thị trường phát triển không bền vững.
 
Khi giá vọt lên quá cao vượt quá khả năng chi trả sẽ dẫn đến tình trạng đóng băng, doanh nghiệp không có khả năng trả nợ sẽ gây rủi ro cho ngân hàng. Vì vậy, ngân hàng buộc phải có những giới hạn để kiểm soát rủi ro.
 
Các ngân hàng vẫn luôn nói rằng các doanh nghiệp địa ốc có phương án kinh doanh hiệu quả, cơ sở pháp lý đầy đủ, kế hoạch kinh doanh rõ ràng, phía ngân hàng sẵn sàng cung ứng vốn. Tuy nhiên, giữa lời nói và hiện thực thì rất khác xa nhau.
 
Tiến sĩ Trần Kim Chung, Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương, nhận xét ở Việt Nam, hiện nguồn vốn có tính quyết định và giữ vai trò lớn nhất cung cấp cho thị trường bất động sản vẫn là ngân hàng nhưng nguồn vốn quan trọng này lại chưa đáp ứng được cho tốc độ phát triển nhanh của thị trường bất động sản hiện nay.
 
Theo dự báo, vốn tín dụng ngân hàng vào bất động sản vẫn tiếp tục tăng nhẹ song cũng không cải thiện nhiều về tỉ trọng/tổng dư nợ cho vay. Tuy nhiên, theo nhận định của giới chuyên gia, với các chính sách hiện hành, nguồn vốn từ ngân hàng đã đến mức giới hạn.
 
Kiểu nào cũng khó
 
Trong bối cảnh hiện nay, nhu cầu về nhà ở đối với người thu nhập thấp là rất lớn. Thời gian qua đã có khá nhiều chương trình nhà ở thu nhập thấp được khởi động. Tuy nhiên, cho tới nay mọi việc vẫn chưa cải thiện được là bao. Trong nhiều nguyên nhân, việc thiếu vốn vẫn là một nguyên nhân chính.
 
Tại TPHCM, đã có trên 35 đơn vị đăng ký dự án xây dựng nhà cho người có thu nhập thấp, trong đó có 7 dự án được UBND TP chấp thuận chủ trương nhưng mới chỉ có một dự án khởi công rồi... để đó. Theo chủ dự án này, việc khởi công dự án là để làm cho đúng kế hoạch chứ công ty chưa có tiền xây nhà, hiện đang làm thủ tục vay vốn ưu đãi, khi nào ngân hàng giải ngân mới bắt đầu xây dựng.
 
Số liệu thống kê mới đây cho thấy đến nay có khoảng 130 dự án nhà ở cho người có thu nhập thấp và 71 dự án nhà ở công nhân khu công nghiệp có nhu cầu vay vốn. Theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, cơ quan này đã và đang phối hợp với Ngân hàng Phát triển Việt Nam thí điểm cho vay ưu đãi đối với các dự án tại một số địa phương trọng điểm.
 
Tuy nhiên, đến nay mới chỉ thống nhất thỏa thuận giải quyết vay vốn ưu đãi đối với 32 dự án nhà ở cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị và 11 dự án nhà ở công nhân khu công nghiệp.
 
Ở những phân khúc còn lại của thị trường, lâu nay bên cạnh nguồn vốn từ ngân hàng thì nguồn vốn huy động từ khách hàng cũng là một giải pháp khá tốt. Tuy nhiên, hiện nay “chiếc bánh” này đang ngày càng bị chia nhỏ.
 
Một hiện tượng đang khiến các chủ đầu tư trong nước lo lắng chính là việc mặc dù đăng ký là vốn đầu tư nước ngoài, thế nhưng hiện tượng các nhà đầu tư nước ngoài tiến hành bán sản phẩm ngay sau khi xây dựng xong phần móng đối với các dự án nhằm huy động vốn trong nước là chủ yếu. Và cũng từ đó gây thêm tình trạng căng thẳng về vốn cho các dự án khác.