Dù TPHCM cấm bán suất tái định cư nhưng thực tế nó vẫn diễn ra rầm rộ và dẫn đến nhiều hệ lụy. Do đó, Sở Xây dựng TPHCM đề xuất cho phép chuyển nhượng với những quy định chặt chẽ để quản lý tốt hơn.

Mua bán suất tái định cư là nhu cầu có thật, càng cấm thì càng khó quản.

Thực tế việc bán suất tái định cư là một nhu cầu có thật trong cộng đồng thời gian qua. Sau khi bị giải tỏa, nhiều gia đình mất đi việc làm, không có nguồn thu ổn định nên dẫn đến nhu cầu cần một nguồn vốn ban đầu để làm ăn.

Vả lại, suất tái định cư thì có nhưng mới chỉ là trên giấy, chưa biết đến khi nào thành hiện thực; nhiều hộ cũng lo không đủ tiền trả góp (dù được ưu đãi) nên có nhu cầu bán đi để kiếm một nơi an cư khác trong tầm tay và ngay lập tức. Do đó, hiện tượng “bán lúa non” diễn ra khá rầm rộ suốt mấy năm qua.

Qua khảo sát của Sở Xây dựng thì đến 1/5 số suất tái định cư trong các dự án gần đây đều đã được chuyển nhượng bằng hình thức ủy quyền cho người khác nhận thay suất tái định cư. Tại một số dự án, tỷ lệ bán suất tái định cư lên đến 40%, thậm chí là 70%.

Dù TP cấm nhưng người dân vẫn lén lút mua bán bằng giấy tay, dẫn đến nhiều khiếu kiện phiền phức khi chính sách thay đổi. Chính vì vậy Sở Xây dựng đề xuất cho chuyển nhượng suất tái định cư (cả nền đất và căn hộ) nhưng với nhiều điều kiện khắt khe để quản lý tốt hơn và phát huy tốt tác dụng của quỹ nhà tái định cư, không để các tay đầu cơ đưa nó vào thị trường đầu cơ nhà đất.

Theo đó, dư thảo Quy định trình tự, thủ tục thực hiện việc chuyển nhượng suất tái định cư quy định khi người dân có nhu cầu bán suất tái định cư phải có văn bản thông báo cho UBND quận, huyện, nếu sau 1 tháng thẩm tra mà UBND quận huyện không có ý kiến gì thì người dân được quyền bán.

Điều kiện tiên quyết để người dân được bán suất tái định cư là không có tranh chấp, khiếu nại; nếu có khiếu nại thì phải giải quyết xong mới được bán. Ngoài ra, người bán phải cam kết là không hưởng chính sách tạm cư, phải chứng minh là đã có nơi ở mới hoặc cam kết là chuyển hộ khẩu…

Tuy nhiên, dự thảo cũng quy định UBND quận huyện, cơ quan quản lý nhà được quyền ưu tiên mua lại các suất tái định cư này. Dự thảo cũng đề cập giá mua là giá thị trường trong điều kiện bình thường chứ không áp đặt giá.

Trường hợp bên mua suất tái định cư là cá nhân thì người đó phải có hộ khẩu thường trú tại TPHCM, đồng thời phải cam kết không sở hữu căn nhà nào khác tại thời điểm mua suất tái định cư…