Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông, DNNVV chiếm đến 97% số doanh nghiệp đăng ký thành lập ở nước ta. Tính đến tháng 9/2012, cả nước có gần 51.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn là 350.000 tỷ đồng, giảm 11,7% về số doanh nghiệp và tăng 0,7% về vốn so với cùng kỳ, nâng tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế lên 471.000.

Tuy chiếm phần nhiều, nhưng thực tế khối doanh nghiệp này lại chẳng được hưởng nhiều từ sự hỗ trợ của Nhà nước, do chính sách đưa ra chưa thực sự tương xứng để khuyến khích phát triển.

Các chính sách trợ giúp phát triển doanh nghiệp nói chung tương đối đầy đủ, nhưng trên thực tế, DNNVV ít tiếp cận được nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước.

Bên cạnh đó, nhiều cơ chế, chính sách đã ban hành, nhưng chậm trễ hoặc gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc tổ chức triển khai thực hiện, nên chưa hỗ trợ kịp thời doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế suy thoái vừa qua.

Nguồn lực hỗ trợ cho DNNVV vốn đã hạn chế nhưng còn dàn trải, phân tán, thậm chí chồng chéo. Hầu hết các địa phương chưa chủ động bố trí ngân sách để hỗ trợ DNNVV, nếu có thì cũng rất hạn chế so với nhu cầu hỗ trợ. Nhiều chương trình, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp được ban hành nhưng kinh phí chưa bố trí kịp thời để triển khai thực hiện.

Hệ thống cơ quan trợ giúp phát triển DNNVV còn thiếu và yếu, chưa hình thành đồng bộ từ Trung ương đến địa phương. Đặc biệt, đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước của tỉnh, thành phố trong lĩnh vực phát triển DNNVV còn thiếu, năng lực hạn chế .

Hiện cả nước mới chỉ có 20 tỉnh, thành phố thành lập đơn vị đầu mối có chức năng, nhiệm vụ về trợ giúp phát triển DNNVV ở địa phương. Nhưng, thực tế, các cơ quan này thực hiện rất nhiều chức năng, nhiệm vụ khác nhau như: hỗ trợ đăng ký thành lập doanh nghiệp; xúc tiến, tư vấn đầu tư; hỗ trợ, tư vấn đấu thầu... Tiếng nói của các cơ quan này cũng khá yếu ớt, do mới được thành lập là đơn vị cấp phòng hoặc trung tâm.

Cần sớm thành Quỹ hỗ trợ phát triển

Theo Kế hoạch phát triển DNNVV giai đoạn 2011-2015, đến hết năm 2015, sẽ có 600.000 doanh nghiệp hoạt động; Đầu tư của khu vực doanh nghiệp này chiếm 35% tổng vốn đầu tư xã hội; Khu vực DNNVV đóng góp 40% GDP, 30% tổng thu ngân sách, tạo thêm 3,5-4 triệu chỗ làm mới. Để hoàn thành những chỉ tiêu này không dễ.

Trong bối cảnh doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong năm 2012 và dự kiến sẽ còn gặp nhiều khó khăn trong những năm tiếp theo, theo các đại biểu tại cuộc họp cần tập trung vào một số nhóm giải pháp và phương thức hỗ trợ mang tính đột phá, mạnh mẽ hơn.

Đặc biệt, nhấn mạnh tới giải pháp thành lập Quỹ Phát triển DNNVV. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình Thủ tướng Chính phủ Đề án thành lập quỹ từ tháng 12/2011. Dự kiến vốn điều lệ của quỹ là 2000 tỷ đồng.

Mục đích của Quỹ là hỗ trợ tài chính cho các DNNVV có các dự án, phương án sản xuất, kinh doanh khả thi thuộc lĩnh vực ưu tiên, khuyến khích của Nhà nước nhằm tăng thu nhập, tạo việc làm cho người lao động. Quỹ sẽ ủy thác cho các tổ chức tín dụng cho vay ưu đãi đối với các DNNVV có dự án, phương án sản xuất kinh doanh khả thi thuộc lĩnh vực ưu tiên, khuyến khích của Nhà nước.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cho rằng, việc thành lập quỹ này rất cần thiết. Ông Ngọc Anh cho hay, ngay cả các nước G7 cũng vẫn dùng ngân sách nhà nước để hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Đồng ý với quan điểm này của người đồng nhiệm, Thứ trưởng Đặng Huy Đông cho hay, sự thiếu liên kết giữa các quỹ hỗ trợ của các bộ đã khiến sự hỗ trợ kém phát huy tác dụng.

Hiện nay, mỗi bộ cũng có những quỹ để hỗ trợ DNNVV theo mảng chuyên môn của mình, như: Bộ Kế hoạch và Đầu tư hỗ trợ về thành lập doanh nghiệp, quản trị kinh doanh...; Bộ Công Thương về xúc tiến thương mại, thông tin thị trường; Bộ Khoa học và Công nghệ về công nghệ, kỹ thuật sản xuất... Nhưng, do thiếu liên kết, nên cái doanh nghệp cần thì lại thiếu, cái không cần thì lại hỗ trợ.

“Do vậy, khi thành lập Quỹ Phát triển DNNVV dưới sự quản lý của Hội đồng khuyến khích phát triển DNNVV, thì sự hỗ trợ sẽ được tập trung hơn, hỗ trợ đúng yêu cầu của doanh nghiệp và có thể đo lường rõ sự hiệu quả”, Thứ trưởng Đông cho hay.

Còn ông Tô Hoài Nam, Tổng thư ký Hiệp hội DNNVV Việt Nam tin rằng, nguồn vốn cho quỹ sẽ không chỉ từ ngân sách mà sẽ còn thu được từ xã hội hóa, từ sự tài trợ trong doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế.

Trí An