Theo số liệu của Tổng cục Du lịch, năm 2011, Việt Nam đón hơn 6 triệu lượt khách du lịch quốc tế, nếu mỗi người chỉ mua 200 USD hàng hoá và mang theo khi xuất cảnh thì kim ngạch xuất khẩu đã tăng thêm 1,2 tỷ USD. Đây là con số ước tính khiêm tốn.

Ngoài ra, theo Tổng cục Du lịch, khách du lịch quốc tế đến Việt Nam tăng bình quân 15-20%/năm, thì lượng hàng hoá xuất khẩu thông qua việc khách du lịch mua để mang theo khi xuất cảnh cũng sẽ tăng tương ứng.

Được biết, người Việt đi du lịch mua hàng mang theo người chủ yếu là rượu, thuốc lá, các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế nhập khẩu cao. Đây là những mặt hàng Việt Nam không có thế mạnh để bán cho người nước ngoài đến Việt Nam?

Chúng ta không chỉ hoàn thuế VAT đối với hàng hoá sản xuất trong nước, mà còn hoàn thuế VAT đối với cả hàng hoá nhập khẩu. Hoàn thuế với những mặt hàng không sản xuất trong nước, ngân sách nhà nước cũng không mất gì, ngược lại, chúng ta còn thu được lợi nhuận nhờ việc làm dịch vụ thương mại và vẫn thu được thuế nhập khẩu. Hơn nữa, nếu đẩy mạnh được việc bán hàng miễn thuế, kể cả hàng không sản xuất trong nước, chúng ta còn thu được nhiều lợi ích khác, như tạo thêm công ăn việc làm; tăng thu các loại thuế khác nhờ DN đẩy mạnh được sản xuất, kinh doanh…

Và cái giá phải trả là ngân sách phải bỏ ra 2.500 tỷ đồng để hoàn thuế VAT nếu giả sử xuất khẩu tăng thêm 1,2 tỷ USD nhờ chính sách miễn thuế “hàng xách tay”?

Về nguyên tắc, thuế VAT (nhiều nước gọi là thuế tiêu dùng) chỉ đánh đối với sản phẩm hàng hoá, dịch vụ được tiêu dùng trong nội địa và không đánh với hàng xuất khẩu. Các nước trên thế giới đều không đánh thuế đối với hàng xuất khẩu, kể cả xuất khẩu dưới hình thức mang theo người khi xuất cảnh. Luật Thuế giá trị gia tăng của Việt Nam cũng miễn thuế đối với hàng xuất khẩu. 

Nhưng do trước đây, chúng ta chưa thể quản lý được với hàng xuất khẩu mang theo người khi xuất cảnh nên vẫn thu. Bây giờ chúng ta có thể quản lý được, nên phải hoàn thuế cho người nước ngoài mang theo khi xuất cảnh, vì khi mua hàng, họ đã phải nộp thuế VAT, họ không tiêu dùng tại Việt Nam, nên khi xuất cảnh mình trả lại tiền thuế mà họ đã nộp là hợp lý và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Hơn nữa, doanh nghiệp nhập khẩu hàng hoá phải nộp thuế VAT khi thông quan, tức là ngân sách đã tạm thu khoản thuế này. Vì thế, khi hàng hoá được xuất khẩu ra  thì ngân sách phải hoàn lại số thuế đã tạm thu, tức là ngân sách không mất gì.

Doanh nghiệp bán hàng miễn thuế cho người nước ngoài khi xuất cảnh được hưởng nhiều quyền lợi. Đến nay, đã có bao nhiêu DN đăng ký thí điểm bán hàng miễn thuế, thưa ông?

Theo số liệu của cơ quan thuế các địa phương, hiện có khoảng 200 doanh nghiệp đủ điều kiện bán hàng miễn thuế. Từ nay đến khi chính thức triển khai chính sách này (ngày 1/7/2012), chắc chắn sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp đăng ký bán hàng miễn thuế. Tuy nhiên, bước đầu khi thực hiện thí điểm, chúng tôi chỉ chọn 50-70 doanh nghiệp có điều kiện tốt nhất, không phân biệt doanh nghiệp trong nước hay doanh nghiệp nước ngoài, không phân biệt loại hình doanh nghiệp để thực hiện, sau đó mới mở rộng ra.

Để bảo đảm quyền lợi cho người nước ngoài khi mua hàng miễn thuế và cho doanh nghiệp, chúng tôi sẽ công bố công khai doanh nghiệp thực hiện chính sách này bằng nhiều hình thức như đăng tải trên website của cơ quan thuế, hải quan, đăng quảng cáo trên các tạp chí hàng không…