Kinh tế Nhật đánh mất vị trí nền kinh tế lớn thứ 2 trên thế giới vào “tay” người Trung Quốc. Công ty hàng đầu của Nhật Toyota thu hồi hơn 10 triệu xe trong khủng hoảng an ninh đáng xấu hổ.

Trong 3 năm, đến 4 Thủ tướng từ chức, chính phủ Nhật thất bại trong việc đưa kinh tế thoát khỏi thập kỷ trì trệ thứ 3.

Trong bữa tiệc cuối năm, người Nhật sẽ uống rượu "bonen-kai," hay còn gọi là "forget-the-year gatherings”, nhiều người Nhật hẳn sẽ muốn quên đi năm 2010.

Vấn đề ở chỗ, dù muốn quên năm 2010, không có nhiều thứ để chờ đợi. Khi dân số ngày một già đi, nợ công tăng và chính trị bế tắc, ngoài ra với văn hóa chậm thay đổi, triển vọng của kinh tế Nhật không mấy sáng sủa.

Cũng cần phải kể đến những mối rủi ro đối với Nhật trên phương diện quân sự cũng như kinh tế đến từ nước láng giềng Trung Quốc

Nhiều chuyên gia cho rằng Nhật cần giảm sự phụ thuộc vào sản xuất và tìm đến lĩnh vực tăng trưởng mới như công nghệ sạch, kỹ thuật phần mềm và y tế cho người già.

Đối với các sinh viên Nhật, họ hết sức lo lắng về việc làm sao để có công ăn việc làm ổn định và giúp đỡ gia đình. Những mối lo này đã dẫn đến tỷ lệ sinh tại Nhật rất thấp, chỉ 1,3 trẻ em/1 phụ nữ. Thu nhập bình quân của các hộ gia đình giảm 9% từ năm 1993.

Anh Makoto Miyazaki, sinh viên 22 tuổi tại đại học danh tiếng Keio University ở Tokyo, lo sợ: “Trên bình diện quốc tế, Nhật chịu sức ép của nhóm nước lớn như Trung Quốc và Mỹ, Hàn Quốc đang trở thành đối thủ lớn, rủi ro này đối với Nhật không nhỏ. Tôi cho rằng chúng tôi sẽ có ít lựa chọn hơn.”

Những gì đang diễn ra hiện nay tương phản hoàn toàn với thập niên 1980 khi kinh tế Nhật dồi dào tiền mặt và nhiều chuyên gia tin kinh tế Nhật sẽ thống trị thế giới.

Hàng triệu người Nhật đã từ bỏ mục tiêu tìm kiếm công việc làm cho cả cuộc đời tại tập đoàn lớn, thay vào đó họ chỉ dám hy vọng làm công việc tạm thời với thu nhập và phúc lợi thấp. Khi các công ty liên tiếp cắt giảm chi phí, số lượng lao động tạm thời chiếm 30% tổng lực lượng lao động trong khi đó giữa thập niên 1980, con số chỉ ở mức 16%.

Dân số Nhật được dự báo sẽ giảm từ mức 127 triệu xuống 90 triệu vào năm 2055 với hơn 40% dân số trên tuổi 65. Gánh nặng thuế lên người lao động không nhỏ.

12 năm qua, trung bình mỗi năm 30 nghìn người Nhật đã tự tử do lý do khó khăn kinh tế.

Năm 2009, kỳ vọng về sự thay đổi quá lớn đã khiến đảng cầm quyền lâu đời tại Nhật mất quyền lãnh đạo đất nước vào tay Đảng Dân chủ. Đảng Dân chủ mất kiểm soát nghị viện trong cuộc bầu cử vào tháng 7/2010, bế tắc chính trị tăng cao.

Thủ tướng Nhật Naoto Kan đã thừa nhận vị thế đi xuống của Nhật.

Ông đưa ra giải pháp: “Hãy mở cửa nền kinh tế.” Ông ủng hộ giảm hàng rào thương mại, nới lỏng điều tiết và giúp Nhật trở thành địa điểm đầu tư hấp dẫn.

Nội các Nhật mới đây đã chấp thuận sẽ giảm thuế doanh nghiệp 5% xuống 35% và đang cân nhắc liệu có nên tham gia vào khu vực tự do thương mại tự do với sự dẫn đầu của Mỹ, hàng rào thuế quan đối với mọi mặt hàng từ điện tử đến thực phẩm đều được giỡ bỏ.

Lãnh đạo doanh nghiệp Nhật tin rằng thật sự cần thiết làm như vậy tuy nhiên khi hàng nhập khẩu tràn ngập, sản xuất trong nước sẽ bị hủy hoại.

Các chuyên gia phân tích chỉ ra để kinh tế Nhật có thể hồi sinh, cần phải đưa ra những biện pháp như trên thế nhưng hậu quả mất việc làm và bất ổn xã hội hoàn toàn có thể xảy đến, đặc biệt tại khu vực nông thôn.

Số liệu từ Tổ chức lao động quốc tế (ILO) cho thấy khoảng 77% người thất nghiệp Nhật không nhận được trợ cấp thất nghiệp bởi lao động tạm thời không được xếp vào diện nhận trợ cấp.

Theo CafeF