Tại buổi tọa đàm “Bức tranh kinh tế Việt Nam năm 2009 và cơ hội đầu tư năm 2010” diễn ra ngày 20/12/2009 tại TP.HCM, Tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh – Giám đốc nghiên cứu chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright và Chương trình Châu Á thuộc đại học Harvard đã đưa ra những nhận định tổng quan về nền kinh tế Việt Nam trong năm 2009.


Hồi phục chưa bền vững

Nhìn chung, kinh tế Việt Nam trong năm 2009 đã có tăng trưởng nhưng đây là sự tăng trưởng ngắn thiếu tính ổn định, tốc độ tăng trưởng cũng chưa phù hợp với tiềm năng kinh tế trong nước. Điều này được chứng minh qua tốc độ tăng trưởng GDP từ quý I năm 2009, GDP đạt 3,1%, đến quý III năm 2009 mức tăng trưởng đạt 5,8%.

Hiệu quả của gói kích cầu kinh tế của Chính phủ cũng như sự phục hồi nhanh chóng của các ngành công nghiệp chế biến, khai khoáng… đã đưa chỉ số sản xuất công nghiệp phục hồi nhanh. Cụ thể từ tháng 3-8/2009, giá trị sản xuất công nghiệp đã tăng 8.6%.

Tiến sĩ Tự Anh khẳng định: “Sự tăng trưởng của nền công nghiệp trong thời gian qua chỉ phụ thuộc vào sự tăng trưởng của ngành công nghiệp khai khoáng như: than đá, dầu thô… Thực chất, đây là sự phục hồi không bền vững”.

Nhìn tổng quan bức tranh kinh tế đang phục hồi thì sự tăng trưởng trong giá trị sản xuất công nghiệp của các khu vực lại thiếu đồng đều. So với khu vực kinh tế dân doanh và khu vực có vốn đầu tư FDI, kinh tế nhà nước lại phục hồi không như mong muốn, bởi chỉ đạt trên 5%. Trong khi đây là khu vực kinh tế nhà nước được xem như đầu tàu, nhận được nhiều ưu đãi từ chính sách kích cầu của chính phủ.

Bên cạnh đó, các chuyên gia kinh tế cũng nhìn nhận nền kinh tế nước ta đang phải đối mặt với tình trạng thâm hụt ngân sách và nhập siêu tăng trở lại. Theo Qũy Tiền tệ quốc tế (IMF), thâm hụt ngân sách trong năm của qua của Việt Nam đang ở mức - 8%. Việc thâm hụt ngân sách sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài do tâm lý e ngại của các nhà đầu tư về tính minh bạch của nền kinh tế.

Theo số liệu của Tổng Cục Thống kê cho biết: Xuyên suốt 11 tháng nhập siêu trong năm 2009 đã đạt mức 10,2 tỷ USD. Đồng thời cũng dự báo đến hết năm, con số này có thể lên tới 12,5 tỷ USD. Nhiều chuyên gia xuất nhập khẩu đã thừa nhận tình hình xuất nhập khẩu của Việt Nam hiện tại không đi cùng quy luật xuất nhập khẩu trên thế giới.

Điều này đã dẫn đến mất cân bằng trong cán cân thương mại và gây áp lực lên tỷ giá giữa VND và USD. Một khi, tỷ giá này chịu áp lực từ cán cân thương mại sẽ gây tác động ngược lại đối với các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước, bởi năng lực cạnh tranh tương đối của các mặt hàng xuất khẩu Việt Nam sẽ giảm.


Cơ hội nào cho nhà đầu tư!

Tại buổi tọa đàm, không ít nhà đầu tư bày tỏ lo ngại về những chính sách kinh tế của Nhà nước tác động đến thị trường chứng khoán, điều đó khiến cho thị trường này vốn biến động thì nay lại biến động nhiều hơn.

Những diễn biến bất thường về tín dụng và tỷ giá vàng cũng như USD trong thời gian qua đã khiến không ít nhà đầu tư trong nước tỏ ý lo ngại. Cũng có ý kiến lo ngại cho sự biến động của thị trường chứng khoán trong 2010 sẽ khó dự đoán.

Giải đáp những quan ngại trên, các chuyên gia kinh tế nhận định, thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2010 sẽ có những bước khởi sắc từ sự phục hồi của nền kinh tế. Các chuyên gia cũng lạc quan dự báo thị trường chứng khoán sẽ đạt 500-600 điểm trong năm tới.

Với tín hiệu lạc quan của kinh tế những tháng cuối năm đã cho thấy, kinh tế Việt Nam đang trên đà hồi phục, GDP theo quý tăng liên tục, giá trị sản xuất công nghiệp tăng tốc gần trở lại bình thường, đặc biệt tổng doanh số bán lẻ vẫn tăng cao.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng bày tỏ sự ngại ngùng cho nền kinh tế nước ta đang trong tình trạng nhập siêu tăng cũng như phải đối mặt với tình trạng thâm hụt ngân sách.

Thế nhưng, giới đầu tư vẫn lạc quan, họ hi vọng và tin tưởng chính sách điều tiết kinh tế của Nhà nước. Đồng thời, các nhà đầu tư cũng xem đây là động thái duy nhất có thể kiềm chế được những biến chuyển khó dự đoán trước được của nền kinh tế Việt Nam.